|
اصلاح قراردادهای بیع متقابل و ضرورت تدوین قوانین جدید
|
| قراردادهای بیع متقابل با توجه به اوضاع و احوال و شرایط در حال بازنگری است و متن آنها بر اساس منافع ملی، خطوط قرمز صنعت نفت و سیاست‌های اجرایی چهار شرکت اصلی اصلاح خواهند شد اما هرگونه تغییر روش در این زمینه نیاز به اخذ اجازه قانونگذار و تصویب قوانین مربوطه دارد. |
قبل از ورود به بحث معایب و محاسن قراردادهای بیع متقابل، ذکر این نکته ضروری است که قراردادهای بیع متقابل از ابتدا دارای کاستی هایی بوده و در حال حاضر نیز از این جهت جای تامل دارند. حقیقت این است که قراردادهای مذکور در طول زمان و در مراحل مختلف مورد بازنگری، تجدیدنظر و اصلاح واقع شده و همچنان نیز کلیه قراردادها در صنعت نفت منجمله قراردادهای بیع متقابل با توجه به اوضاع و احوال و شرایط در حال بازنگری می باشند و متن آنها بر اساس منافع ملی، خطوط قرمز صنعت نفت و سیاست‌های اجرایی چهار شرکت اصلی مورد اصلاح قرار خواهد گرفت که در این رابطه از هر پیشنهاد مستدل و سازنده برای بهبود روش های توسعه بالادستی در صنعت نفت و گاز استقبال می شود. موضوع دیگر که باید بر آن تاکید نمود این است که روش فعلی توسعه بالادستی نفت و گاز به صورت قراردادهای بیع متقابل براساس مجوزهای صادره در قوانین توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، قوانین بودجه سالیانه و آیین نامه های مربوطه بوده است و هرگونه تغییر روش در این زمینه نیاز به اخذ اجازه قانونگذار و تصویب قوانین مربوطه دارد. با این وجود، در نگاه به قراردادهای بیع متقابل و اشکالاتی که به آن وارد شده، توجه به این نکات ضروری است: 1-آیا براستی می توان منکر نقش قراردادهای بیع متقابل در طرح های توسعه میادین نفت و گاز کشور شد؟ حقیقت این است که اگر منصفانه بخواهیم به این پرسش جواب بدهیم، باید اذعان نمود نقش این قراردادها در توسعه صنعت نفت کشور غیرقابل انکار است. اکتشاف چندین میدان جدید، توسعه میادین متعدد نفت و گاز، ایجاد و احداث خطوط لوله تاسیسات و کارخانه های مختلف و نهایتاً افزایش سطح تولید از مواردی می باشند که از رهگذر قرارداهای بیع متقابل حاصل شده و نمی توان آنها را نادیده گرفت. 2-دستیابی به صنعت و تکنولوژی روز و انتقال دانش فنی از مواردی است که همیشه مورد تاکید مسئولین صنعت نفت در قراردادهای بیع متقابل بوده و در آخرین نسخه این قراردادها علاوه بر الزام پیمانکار به این امر، روش و نحوه کار نیز در یکی از ضمایم قراردادی پیش بینی گردیده است. 3-در این قراردادها علاوه بر این که پیمانکار باید قانون حداکثر استفاده از توان فنی مهندسی ایرانی را رعایت نماید، تربیت نیروی انسانی چه از طریق تخصیص درصدی از هزینه‌های طرح اکتشاف یا توسعه میادین به امر آموزش نیروی کارفرما و چه از طریق حضور نیروهای کارفرما در تشکیلات و سازمان پیمانکار جهت آموزش عملی نحوه اداره کار در قراردادها پیش بینی شده است. تعدادی از کارشناسان و مدیران عملیاتی شرکت ملی نفت ایران با ورود به سیستم عملیاتی پیمانکار نحوه اداره عملیات را فرا می گیرند تا با تحویل گرفتن پروژه، نیروهای بومی بتوانند بدون هیچ مشکلی عملیات را راهبری نمایند. 4-تولید صیانتی از میادین نگرانی اصلی مسئولین و کارشناسان شرکت ملی نفت ایران می باشد. رعایت این امر، اصل اساسی و دغدغه کارفرما در قراردادهای بیع متقابل بوده و پیمانکاران در این قراردادها ملزم به رعایت تولید صیانتی از مخازن، نگهداشت، بهینه سازی و افزایش ضریب بازیافت مخازن گردیده اند. 5-برخی از میادین، مشترک هستند که اجرای طرح‌های توسعه‌ای در میادین مشترک همیشه از اهمیت خاصی در شرکت ملی نفت ایران برخوردار بوده و برای آنها برنامه ریزی خاصی صورت می گیرد. در خاتمه باید اضافه شود که شرکت ملی نفت ایران جهت اجرای طرح های اکتشافی و توسعه‌ای خود با مجوزهای قانونی حرکت می نماید. تا کنون در مجوزهای صادره، اجازه استفاده از قراردادهای بیع متقابل داده شده است. بعضی معتقد به جلوگیری از اجرای این گونه قراردادها و یا فاینانس از منابع خارجی بوده و پیشنهاد می کنند برای توسعه میادین از منابع داخلی نظیر ذخایر ارزی استفاده شود و بعضی دیگر، قراردادهای مشارکت در تولید را پیشنهاد می نمایند که درست نقطه مقابل گروه اول می باشد. در اینجا فقط باید به قانون و مجوزهای قانونی رجوع نمود، در غیر این صورت، نتیجه حاصل تنها سرگردانی در میان پیشنهادهای متفاوت و متناقض می باشد و در این راه همانطور که گفته شد شرکت ملی نفت ایران برای دریافت و بررسی پیشنهادهای مستدل بمنظور جذاب تر شدن کلیه قراردادها از جمله قراردادهای بیع متقابل در چارچوب قوانین و مقررات موجود، آمادگی لازم را دارد. |
