آیا ازدواج های اینترنتی و همسریابی در سایتها درست است ؟

اینترنتی شدن روابط اجتماعی در جامعه امروز ایران به طرز ناباورانه ای بیان کننده این واقعیت است که گپ و گفت ها و مراودات دوستانه در دنیای مجازی به شکل نگران کننده ای در حال تبدیل شدن به فرهنگی پذیرفته شده است. امروزه بشر استفاده از وسایل ارتباط جمعی چون اینترنت، ماهواره و رایانه را جزء لاینفک زندگی خود می داند. دنیای جدید نیز شیوه نوین را برای زندگی می طلبد و از همین رو زندگی نسل جدید با نسل گذشته متفاوت شده است به طوری که بسیاری از افراد ترجیح می دهند امور روزمره و گاه ضروری زندگی خود از جمله ازدواج و تجارت را از طریق اینترنت پیگیری کنند.

با نگاهی گذرا به دنیای اینترنت و تفحصی کوتاه در دنیای سایبر( sayber) مشخص می شود که چند ده سایت دوست یابی و همسریابی با امکانات منحصر بفردی چون آلبوم تصاویر، تالارهای گفتگو و چت روم ها این زمینه را بوجود آورده اند که جوانان به سمت و سوی آشنایی های بی سرانجام کشیده شده بی آنکه از عواقب دردسرساز آن آگاه باشند.

این روزها ازدواج اینترنتی به یکی از مباحث مورد علاقه برخی جوانان تبدیل شده است که از این طریق شریک زندگی آینده خود را از آن طریق می یابند. چنین روندهایی تشکیل خانواده در ایران را با ابهاماتی رو برو کرده است. نخست آنکه خیلی ها با انگیزه دوست یابی وارد این سایتها شده اما پس از جدی شدن مباحث و اصرار یکی از طرفها به ازدواج، فرد برای تداوم رابطه حاضر به پذیرش آن شده در حالیکه خود نیز می داند که هیچ جدیتی در این موضوع ندارد. نکته دوم آن است که خیلی ها پس از نا امیدی از پیدا کردن شریک مناسب آینده شان با انگیزه و هدف مشخص به سایتهای همسریابی مراجعه کرده و سعی می کنند فرد مورد نظر خود را پیدا کنند.

با اینکه اتکا به اینترنت و فضای مجازی ممکن است در نگاه اول آسان ترین راه همسر یابی تلقی شود ولی واقعیت آن است که فضای نامطمئن مجازی نمی تواند ملاک دقیق و قابل اعتنایی برای یافتن یک شریک دایمی به حساب آید. ارزیابی های اولیه نیز حاکی از آن است که خیلی ها در مراحل اولیه به قصد دوستیابی به این کار مبادرت کرده و به تدریج علایق ناشی از احساسات ناپایدار تمایل به تداوم رابطه و در نهایت ازدواج را موجب شده است.

ارزیابی های آماری در یکی دو سال گذشته حاکی از آن بود که بی برنامگی در امر ازدواج، جامعه را با وضعیت نگران کننده ای روبرو کرده و چنانچه آمار جوانان در سن ازدواج و نا توان از ازدواج همچنان ادامه یابد در 10 سال آینده بر حسب جمعیت دختر و پسر و برخی متغیرهای کیفی چون افزایش دختران تحصیلکرده با یک درهم ریختگی و نا همترازی گیج کننده روبرو خواهیم بود.

به گفته یک کارشناس پژوهشگر اجتماعی اگر در وضعیت عادی مبادرت به برنامه ریزی شود در 15 سال آینده تعادل به نحوی به هم ریخته می شود که در آن زمان ارزش یک مرد تحصیلکرده برابر 15 زن تحصیلکرده خواهد بود، در حال حاضر نیز در برابر 10 مرد تحصیلکرده تنها یک زن تحصیلکرده در برخی پستهای مدیریتی جامعه قرار می گیرد.

این ارزیابی بیشتر به این لحاظ که تغیر رویکرد جوانان در شیوه همسرگزینی و روی آوردن آنان به روشهای مختلف را نشان می دهد، اهمیت دارد به خصوص که متغیر هایی چون سن و تحصیلات به این لحاظ که مستقیما با مقوله انتظارات دو طرف سر و کار دارند در گرایش به شیوه های غیر متعارف همسر گزینی تاثیر بسزا دارد.

امروز همه می توانند با مراجعه به کافی نت یا کامپیوتر شخصی به راحتی وارد سایتهایی شده و شروع به دوست یابی و چت با افراد ناشناس کنند. بر این اساس که ادبیات پرسه زنی در وب می گوید که می توانی با هر شخصیتی در شبکه احساس و عاطفه ات را به اشتراک بگذاری.

این که ادبیات اینترنتی کاربران چقدر با ساختار اجتماعی سطح جامعه تطابق دارد، موضوعی بحث برانگیز است. آیا اشتراک سلایق دو پسر و دختر جوان در فضای "چت روم" می تواند زمینه مناسبی برای ازدواج این دو در جامعه باشد؟ معلوم نیست ! در حال حاضر بسیاری از جوانان ساعتها یا به طور متناوب روزها و ماهها پای این نوع دوستیابیهای مجازی می نشینند. طبق آمار اداره کل مطالعات اجتماعی و بررسیهای اجتماعی ناجا، 63 الی 68 درصد چت رومها در اختیار جوانان قرار دارند؛ خصوصاً جوانان ایرانی که حتی گوی سبقت را از مردم آمریکا و کانادا هم ربوده اند.

البته محتوای 48 درصد این چت رومها را اطلاعاتی چون عکس در برگرفته و این درست آن چیزی است که می تواند جوان و نوجوان را تحت تأثیر قرار دهد.

?ازدواج اینترنتی

ازدواج در اینترنت اولین بار درکشور فرانسه و حومه های شهر پاریس مطرح شد. این شهر یعنی "ایسی لهمو لینو" یکی از شهرهای اینترنتی و سرآمد شهرهای فرانسه در حوزه اینترنت و اطلاع رسانی می باشد. تا جایی که حتی در مهد کودکهای این شهر نیز اینترنت مورد استفاده و دستیابی است.

در کشور ما هم موضوع دوست یابی رایانه ای و گاهی ازدواج اینترنتی از حدود 2-3 سال پیش در بین عموم مطرح شده است. تا جایی که چندین سایت نیز در این مورد به وجود آمد و اقدام به عضویابی کرد.

اما آنچه مهم است عواقب و مشکلاتی است که پس از ایجاد چنین سایتهایی در بین جوانان به وجود آمده است.

چنانچه به دادگاههای خانواده و مراجع قضایی مراجعه کنیم به سادگی با چند زوج روبرو می شویم که از طریق اینترنت با یکدیگر ازدواج کرده اند و حال برای جدایی به این مکانها آمده اند.

عبدالرضا مصری، با اشاره به لزوم فرهنگ سازی در مورد ازدواجهای اینترنتی، در این زمینه می گوید: برقراری ارتباط میان دختر و پسر از طریق اینترنت جرم محسوب نمی شود، چرا که وقوع جرم مستلزم وجود ادوات و مقدمات جرم است. البته در هیچ قانونی هم ارتباط کلامی بین دختر و پسر هر چند نامحرم باشند، جرم محسوب نمی شود.

اما آنچه مسلم است این ارتباط باعث بروز شرایط سوء استفاده و استفاده نامطلوب از شرایط موجود می شود.

مصری معتقد است: در کشورهای اروپایی ارتباط سالم از طریق اینترنت صورت می گیرد و طرفین پس از این که تصمیم به ازدواج گرفتند شرایط خود را صادقانه بیان نموده و با هم ازدواج می کنند. اما چون در کشور ما این فرهنگ وجود ندارد، آنچه که در چت رومها بیان می شود اکثراً دروغ است یا با دیدگاهی منفی نظاره می شود. نهایتاً همین دروغها باعث فروپاشی خانواده پس از ازدواج می گردند، چرا که طرفین واقعیتهای فرد مقابل را از نزدیک می بینند

سایت های اینترنتی مطمئنا قصد الهی ندارند

جواد آرین منش می گوید: ازدواج یکی از مهمترین حوادث زندگی انسان تلقی می شود به طوری که حاصل آن تشکیل کانون خانواده به عنوان مهمترین و پایدارترین نهاد تربیتی در جامعه است.

با اشاره به کارکردهای متفاوت تربیتی، اجتماعی و فرهنگی خانواده می گوید: خانواده در اجتماع ایرانی جایگاه اساسی دارد و برای تحکیم خانواده ما به هر صورتی باید تلاش کرد.

به گفته آرین منش همسر گزینی اینترنتی در جامعه ایران یک پدیده نوظهور تلقی می شود و این پدیده در جوامعه غربی سابقه بیشتری دارد. نماینده مشهد در خانه ملت استفاده از رسانه های نوین را به تیغ دو لبه تشبیه کرده و تاکید می کند: اگر جنبه آگاهی بخشی این وسیله نادیده گرفته شود و با یک نگاه احساسی و ناآگاهی یک فرد بخواهد همسرش را از طریق اینترنت برگزیند و نقش اینترنت در تشکیل خانواده احساسی باشد و برپایه احساسات، یک خانواده بنا شود، اینترنت را نباید در انتخاب همسر استفاده کرد اما اگر اینترنت بر آگاهی و آشنایی بیشتر طرفین ازدواج بیافزاید بسیار وسیله پسندیده ای است.

آرین منش می گوید: چون در فرهنگ ایرانی موانع زیادی برای ارتباط طولانی قبل از ازدواج بین خانواده های جوانان وجود دارد و جوانان نمی توانند با خصوصیات یکدیگر آشنا شوند استفاده از این ابزار برای آشنایی پیش از ازدواج مطلوب و مفید خواهد بود البته باید اطلاعات و خصوصیاتی که افراد از همدیگر می دهند خصوصیات واقعی باشد و فقط شرایط مثبت افراد گفته نشود.

وی با تاکید بر اینکه نباید یک پدیده وارداتی را با همان شرایط که در خارج از ایران وجود دارد، در جامعه ایران برپا کرد، گفت: باید ارزش های اسلامی در همسرگزینی اینترنتی لحاظ شود.

آرین منش چت کردن را وسیله مناسبی برای ازدواج نمی داند، بلکه آن را بیشتر برای سرگرمی می داند و معتقد است که چت در این ماجرا نباید مهم تلقی شود. چرا که بعید است فردی برای کسب اطلاعات کامل و همسر گزینی واقعی به اینترنت مراجعه کند.

آرین منش در این خصوص می گوید: هنوز هم افرادی هستند که با انگیزه های شرعی اطلاعات به خانواده دختران و پسران می دهند اما بعید به نظر می رسد که سایت های اینترنتی نیز با انگیزه های الهی این کار را انجام دهد. اگر سایت های اینترنتی با برنامه ریزی از سوی مسوولان همراه باشد می تواند نتایج مثبتی را به همراه داشته باشد.