چکاپهای فرزندتان: یک ماهگی
دکتر یا پرستار فرزندتان در بیمارستان احتمالاً:
1. وزن، قد و محیط سر فرزندتان را اندازهگیری کرده و اعداد را در جدول رشد او یادداشت خواهد کرد.
2. سوالاتی پرسیده، به نگرانیهای شما پاسخ داده و توصیههایی برای مراقبت از فرزندتان ارائه خواهد داد:
غذا دادن. به نوزادان باید وقتی گرسنه هستند شیر دهید. در این سن، نوزادانی که از شیر مادر تغذیه میکنند در شبانهروز 8 تا 12 مرتبه شیر خورده و آنها که شیرخشک مصرف میکنند حدود 30 میلیلیتر در روز شیر میخورند. در اواسط شیر دادن و آخر آن، باید بگذارید نوزاد آروغ بزند.
ادرار و مدفوع. نوزادان باید چند بار در روز پوشک خود را کثیف کنند. تعداد دفعاتی که با مدفوع پوشک خود را کثیف میکند در هر نوزاد متفاوت است اما بیشتر نوزادان 3 مرتبه یا بیشتر در روز دفع دارند. نوزادان حدود 6 هفتهای در روز حداقل یک بار پوشک خود را با مدفوع کثیف میکنند. درصورت داشتن هرگونه نگرانی درمورد دفع نوزادتان با پزشکتان صحبت کنید.
خوابیدن. نوزاد در این سن حدود 14 ساعت در روز یا بیشتر بخوابد که شامل چرتهای بین روز و خواب شب اوست که چهار تا پنج ساعت طول میکشد.
رشد. نوزادان در آخر یک ماه تولد باید بتوانند:
• روی اشیاء تمرکز کرده و آنها را دنبال کنند (مخصوصاً چهرهها)
• به صداها واکنش دهند --ممکن است با صدای والدین برگردند، ساکت شوند، پلک بزنند یا گریه کنند.
• دستها و پاهایشان را هنوز در حالت جمع نگه میدارند اما به دفعات بیشتری دست و پاهایشان را باز میکنند.
• دستها و پاها را همزمان تکان دهند.
• وقتی روی شکم خوابیدهاند، سرشان را کمی بلند کنند.
• واکنشهای نوزادی قوی مثل موارد زیر داشته باشند:
- مکیدن: به جلو آمده و بعد سر سینه یا بطری شیر خود را میمکد.
- گرفتن: انگشتی که در کف دست او قرار داده شده را سفت میگیرد.
- ژست شمشیرباز: وقتی سرش را به سمتی برگردانید، دست آن سمت را صاف کرده و دست مخالف آن را خم میکند.
- واکنش تکان: دستها و پاهایش را باز کرده و بعد وقتی تکان داده میشود، آنها را خم میکند.
3. نوزاد را به صورت لخت معاینه فیزیکی خواهد کرد که شامل معاینه چشمها، گوش دادن به صدای قلب نوزاد، گرفتن نبض، بررسی شکم و معاینه پشت، رانها و پاهای او میباشد.
4. واکسنهای او را بروز خواهند کرد. واکسیناسیون از نوزاد دربرابر بیماریهای جدی محافظت میکند، ازاینرو خیلی مهم است که به موقع انجام شوند. برنامههای واکسیناسیون ممکن است متفاوت باشد، از اینرو بهتر است در این رابطه با پزشک او صحبت کنید.
نگاه به آینده
در زیر به نکاتی اشاره میکنیم که برای ویزیت بعدیتان (دو ماهگی) باید به خاطر داشته باشید:
غذا دادن:
1. هر زمان که نوزادتان خواست به او شیر بدهید. به نشانههای سیر شدن نوزادتان دقت کنید، مثل برگرداندن سرش از نوک پستان و بستن دهانش. بین شش تا هشت هفتگی، بخاطر جهش رشد نوزادتان گرسنهتر خواهد بود.
2. غذاهای جامد یا آبمیوه به او ندهید و در شیر او سیریال نریزید مگراینکه پزشک دستور داده باشد.
3. هنوز هم در اواسط شیر دادن و آخر آن، باید بگذارید نوزاد آروغ بزند.
4. اگر به نوزادتان شیر مادر میدهید:
• الان دیگر میتوانید شیرتان را دوشیده و برای بعد ذخیره کنید.
• اگر فرزندتان به خوردن شیر مادر عادت کرده است دیگر میتوانید او را با شیشه شیر یا پستانک اشنا کنید.
• اگر تصمیم دارید به سر کار برگردید، طی چند هفته اول به فرزندتان شیرخشک دهید تا به آن عادت کند.
• به مصرف روزانه ویتامین دوران بارداریتان یا مولتیویتامین ادامه دهید.
• درمورد قطره ویتامین D برای نوزادتان از پزشک او سوال کنید.
5. اگر به نوزادتان شیرخشک میدهید:
• از شیرخشکهای غنیشده با آهن استفاده کنید.
• برای درست کردن شیر یا نگهداری آن، دستورات نوشتهشده روی بسته را دنبال کنید.
• هیچوقت نوزاد را با شیشهشیر در تختش نگذارید.
• برای تغییر شیرخشک مورد استفادهتان، با پزشک او مشورت کنید.
مراقبتهای معمول:
1. قبل از بغل کردن نوزاد دستهایتان را بشویید و از افراد بیمار دوری کنید.
2. نوزادتان را در آغوش بگیرید و به نیازهای او دقیق باشید. تصور نکنید که زیاد در آغوش گرفتن نوزاد باعث لوس شدن او میشود.
3. زمان در روز با نظارت خودتان، نوزاد را در زمان بیداری روی شکم قرار دهید. مراقب او باشید اگر خسته شد او را برگردانید.
4. طبیعی است که زمانهایی در روز بدخلق شوند، اما بعضی از آنها ممکن است بیش از حد گریه کنند. قولنج کردن معمولاً بعد از 3 هفتگی در نوزادان اتفاق میافتد.
5. از صابونها و کرمهای بدون بو استفاده کنید.
6. اگر فرزندتان تب داشت یا به نظر مریض میرسید، با پزشک او تماس بگیرید. بدون مشورت با دکتر هیچ دارویی به نوزاد ندهید.
7. احساس ناراحتی، بدخلقی یا اضطراب بعد از تولد نوزاد در مادران طبیعی است. اگر این احساسات خیلی شدید شدند با دکترتان تماس بگیرید.
8. تماشای تلویزیون یا کامپیوتر میتواند در رشد مغز بچههای کوچک اخلال ایجاد کند. از اینرو برای بچههای زیر 2 سال پیشنهاد نمیشود.
ایمنی
1. برای جلوگیری از بروز سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS):
• همیشه نوزاد را روی یک تشک سفت به پشت بخوابانید، بدون اینکه در گهوارهاش پتو، بالشت، لحاف یا اسباببازی اضافه بگذارید.
• دمای اتاق را کنترل کنید و از بیاندازه گرم کردن آن خودداری کنید.
• بیش از حد نوزاد را نپیچید.
• قبل از خواب در دهان نوزاد پستانک بگذارید و اجازه بدهید که با آن بخوابد.
• به فرزندتان شیر مادر بدهید..
2. در اطراف نوزاد سیگار نکشید و نگذارید کس دیگری هم این کار را بکند.
3. نوزاد را همیشه در صندلی مخصوص نوزاد در ماشین روی صندلی عقب قرار دهید.
4. وقتی نوزادتان بیدار است، او را تنها نگذارید، مخصوصاً در جاهایی که سطح بلندی دارد یا حمام.
5. هیچوقت فرزندتان را تکان نداده، نلرزانید و بالا و پایین نیندازید، این کار میتواند منجر به خونریزی مغزی و حتی مرگ شود.
6. از قرار دادن نوزاد در معرض نور خورشید خودداری کنید و در چنین شرایطی حتماً روی او را بپوشانید و در صورت امکان به محل سایه منتقل کنید. استفاده از کرم ضدآفتاب برای کودکان زیر 6 ماه توصیه نمیشود. اما در شرایطی که لباس و کاور مخصوص برای نگهداری از او در برابر آفتاب نبود، از مقدار بسیار کمی کرم ضدافتاب برای نوزاد زیر 6 ماه خود استفاده کنید.