ریزش و نازک شدن مو همیشه در طول تاریخ برای مردان مسئله ایدر خور توجه بوده است. علت یابـی و درمـان ریزش مو بصورت یک موضوع بحث برانگیـزدرآمـده اسـت.
درمان ریزش مو دارای رموز و اسرار ثابت نشـده فراوانـی می باشد وتلاشهای بسیاری برای یافـتـن عـلل و طـرق درمانی آن انجام گرفته است.
آشنایی با موی سر
در پوست سر یک فرد معمولی ??? هزار تار مو، در افراد با موهای قرمز ?? هزار، درافراد با موهای مشکی ??? هزار و افراد با موهای بلوند ??? هزار تار مو موجودمیباشد. در سـر بچـه در هــر سانتی متر مربع سر ???? پیاز مو وجود دارد کـه ایـن تعـداد در سـن ?? ســالگی به ??? و در سن ?? الـی ?? سـالـگـی بـه ??? الـی ???تـار مـو کـاهــــش مـییابد.
از هر پیاز مو در حدود ?? تار مو (پس از ریزش تـار موقبلی) در طول حیات فرد رویش می کند که هر کدام از آنها سالها باقی می ماند.
مو ازپروتئـیـنـی بـنـام کـــراتین تشکیل یافته است این همان ماده ای است که سـازنــدهپر پرندگان، ناخن، سم و چنگـال حیوانات می بـاشد. خود کـراتـیـن عـمدتـا از اسـیـدآمــینه سیستئین (CYSTEINE) تشکیل یافته است. همـچنین مـو حـاوی رنـگدانه مــلانینمیباشد. دو نوع ملانین در مو تولید میـگردد
یکی اوملانین (EUMELANIN) که ایجادکننده رنـگ قـهوه ای و مشــــکیاست و فئوملانین (PHAEOMELANIN) که ایجاد کنندهرنگ قرمز می باشد. تـرکـیــب این دو دو نوع رنگدانه رنگهای متنوع مو را پدید میآورند.
قطر مو ?.? میلی متر می باشـد. مو بطور متوسط در روز ?.?? میلی متر و در ماه ? سانتی متر رشد می کـــند. رشد مو در تابستان از زمستان بیشتر بوده و همچنین رشدمو در مردان انــدکی سریعتر از زنان میباشد. حداکثر طول مو در سر ?? الی ?? سانتیمتر میباشد. در بـــدن انسان ? نوع مو رشد میکند:
?- لانوگو (LANUGO):
موی نازک، بی رنگ و فاقد مغز میانی که کرک مانند بوده و تمام بدن جنین را در رحم میپوشاند اما یک ماه پیش از بدنیا آمدن کودک این موها ریزش پیدا میکنند .
?- ولوس (VELLUS):
تمام سطح پوست بدن جز کف دست و پا و لبها را پوشانده.این مو نیز کرک مانند بوده و فاقد رنگدانه است.لطیف، نرم و نازک و فاقد مغز میانی میباشد .
?- ترمینال (TERMINAL):
موهای بلند و ضخیم و زبری می باشند که ابــروهـــا، مـوی سر، مژه ها، ریش و سبیل و موهای نواحی تناسلی را تشکیل میدهد .
در بدن موهای ولوس قادر به تبدیل به موهای ترمینال میباشند ( بـا تـحریک هورمونهای مردانه ).
استحکام موی شما به پروتئین کراتین بستگی دارد. یک تار مو میتواند تا ?? درصد طول طبیعی خود پیش از آنکه پاره گردد کشیده شود. ایـن مـقـدار در تــار مــوی خیس به ?? درصد میرسد!
هر تار مو پیش از آنکه پاره گردد قادر به تحمل ??? گرم بار می بـاشد به عبارتی اگر مـوهای سر را بریده و بصورت طناب درآوریم آن طنـاب قـــادر به تحمل ?? تن بار خواهد بود! استحکام موی سر شما برابر با استحکام یک مفتول مسی بـــا قطر برابر با تار مو میباشد!
مراحل رشد مو به قرار زیر است :
?- مـرحله رشد فعال و یا آناژن (ANAGEN):
دراین مرحله سلولهای فولیکول مرتبا رشد کرده و تقسیم شده و شاخی میـگردند وساقه مـو را
تشکیل میدهند.
?- مـرحله انتقالی و یا کاتاژن (CATAGEN):
در ایـن مــرحـــله رشد مو کند شده و مو به ?/? طول خود چروکیده میشود .
?- مرحله ریزش مو و یا تلوژن (TELOGEN):
در ایـن مرحله رشد مـو مـتـوقف شده و ارتباط قاعده فولیکول با مو سست شده و در اثر فشار تار موی جدید در حال رشد، تـــار موی قدیمی میریزد. این مرحله، مرحله استراحت مو نیز نامیده میگردد .
مرحله آناژن معمـولا در سر ? سـال به طـول مـی انــجامد و ?? درصد موهای سر در این مرحله قرار دارند .
مـرحـــله کاتاژن در موهای سر در حدود ?? روز بطول می انجامد و تنها ? درصد مـوهـای سر در این مرحله قرار دارند
مرحله تلوژن در موهای سر معمولا ?? هفته بطول می انجامد و ?? درصد مـوهــای سر در این مرحله قرار دارند .
دوره سیکل کامل رشد و ریزش مو حدود ? الی ? سال به طول می انجامد اما این مدت برای مژه ها ? ماه است.
مدت رشد و استراحت موهای نواحی دیـگر بـدن بـــه قــرار زیر میباشد :
?- ابـرو:
مـدت اسـتـراحـــت: ?? هفته/ مدت رشد: ?-? هفته/ تـعـداد پـیـاز مــو در هــر سانتیمتر مربع پوست: ??? / سرعت رشد در روز: ?.?? میلی متر
?- ریش صورت:
مدت استراحت: ?? هفته/ مدت رشد: ? سال/ تـعداد پــیـاز مو در هر سانتی متر مربع: ??? در چانه و ??? در گونه/ سرعت رشد: ?.?? میلی متر
?- سبیل:
مدت استراحت: ? هفته/ مدت رشد: ?? هفته/ تعداد پیاز در هر سانتیــمـتر مربع: ???/ سرعت رشد: ?.?? میلی متر
?- زیر بغل:
مـدت اسـتـراحــت: ?? هفـتـه/ مـــدت رشد: ?? هفته/ تعداد پیاز مو : ?? / سرعت رشد: ?.? میلی متر
?- موهای پا:
مدت استراحت: ?? هفته/ مدت رشد: ?? هفته/ تـعـداد پـیـاز مــو: ?? / سرعت رشد: ?.?? میلی متر
?- موهای نواحی تناسلی:
مدت استراحت: یک هفته/ مدت رشد: چندین ماه/تعداد پیاز مو: ?? / سرعت رشد: ?.? میلی متر
علت آن کـه موهای سر همواره در حال رشد می بـاشـد امـا مثـلا مـوهـای ابرو تا اندازه مشخص بلند میگردد، در کنترل ژنتـیـکی آنهـا بـوده کـه مـدت زمـان آنـاژن و تلوژن آنها را تعیین می کـند. مثلا در موی سر در آن واحد ?? درصد موها در حال رشد بوده و تنها ?? درصد مـوها در حال استراحت میباشند. اما در ابرو تنها ?? درصد موها درحال رشد و ?? درصد موها در حال استراحت هستند .
ریزش ?? الی ??? تار مو از موهای سر در روز طبیعی میبـاشد.
شـکل مو و یا صاف و یا مجعد بودن مو به ? عامل بستگی دارد :
?- جهتی که تارهای مو از فولیکول و پوست سر خارج میگردد .
?- شکل خود فولیکول. هنگامی که سطح مقطع تار مو گرد یاشد و مـو عمود بر پوست سر بروید موها صاف میشوند. هـنگامی که سطح مقطع تار مو بیضی شکل و با اندکی زاویه از پوست سر خارج می گردد، موها موج دار می شـوند.
هنگامی که سطح مقطع موها بیضی کشیده باشد و با زاویه تیزی از پوست سر برویند موها مجعد میشوند .