بوگاتی، سلطان طراحی خودرو
در روز 15 سپتامبر سال 1881 «اتوره آرکو ایزیدورو بوگاتی» در خانوادهای هنرمند در شهر میلان ایتالیا به دنیا آمد. او در سنین جوانی استعداد قابل توجهی در طراحی اتومبیل از خود نشان داد و همچنین علاقه زیادی به اتومبیلرانی داشت. اتوره در سن 18 سالگی با اتومبیل 2 سیلندر خود در یک مسابقه محلی پیروز شد. او به عنوان طراح برای چندین شرکت از جمله «داتز» کار کرد و به خاطر طراحی و ساخت اتومبیلی کوچک با موتور 4 سیلندر 1208سیسی در خانه خود مشهور شد. او شرکت بوگاتی را در سال ???? به منظور تولید خودروهای سفارشی و خاص تاسیس کرد؛ ولی در سال 1910 او پنج دستگاه اتومبیل با موتور 1327سیسی ساخت و در سال بعد این تعداد به 75 دستگاه افزایش یافت. در کنار تولید خودروهای خیابانی، بوگاتی حضور قدرتمندانهای در مسابقات سرعت داشت که کسب قهرمانی در اولین مسابقات گرند پری موناکو و در قهرمانی مسابقات 24 ساعته لومان نمونهای از آنها است.
بوگاتی در سال 1911 اتومبیل کوچکی با موتور 855 سیسی ساخت که توسط کمپانی پژو خریداری و 3095 دستگاه از آن تولید شد. در آن سال، ارنست فردریش رانندگی اتومبیلهای بوگاتی را به عهده گرفت و در مسابقات شرکت کرد و در سال 1911 در مسابقه گراند پری به مقام قهرمانی رسید. در سال 1913 بوگاتی یک اتومبیل با موتور 5000 سیسی تولید کرد که هر سیلندر آن دارای 3 سوپاپ بود. با وجود ساخت فقط 3 نمونه از این اتومبیل، همین طرح راهگشای ساخت موتورهای سه سوپاپ نوع 30 و 37 در دهه 1920 شد. یکی دیگر از تولیدات کمپانی مدل 13 بود که تا جنگ جهانی اول تولید آن ادامه داشت. تلاشهای بوگاتی در جنگ، به تولیدات نظامی متمایل شد و سالهای جنگ را در پاریس به طراحی موتور هواپیما سپری کرد. از جمله کارهای او طی این دوران تولید یک موتور 16 سیلندر با قدرت 500 اسببخار بود.
پس از جنگ جهانی اول، شهر مالشیم که کارخانه در آن قرار داشت جزو خاک فرانسه شد. پس از جنگ اتوره بوگاتی به کمپانی خود بازگشت و تولید مدل 13 را از سر گرفت. جانشین این مدل مدلی 16 سوپاپه بود که پس از برنده شدن فردریش در مسابقات گراند پری سال 1921 در شهری در شمال فرانسه به نام پرشیا این مدل نام این شهر را گرفت. موفقیت زود هنگام این اتومبیل موجب ساخت دوهزار دستگاه از آن تا سال 1926 شد. در کشورهای دیگر نیز تعداد زیادی اتومبیل تحت امتیاز بوگاتی تولید شد. بوگاتی در سال 1922 با مدل 8 سیلندری به نام مدل 30 در بازار فروش اتومبیل موفقیت چشمگیری به دست آورد. در همان سال مدل 35 ساخته شد؛ اما به علت عدم تواناییهای لازم برای شرکت در مسابقات، این اتومبیل به افراد غیرحرفهای فروخته شد. در فاصله بین دو جنگ جهانی مدل 30 موفق ترین اتومبیل مسابقهای بوگاتی بود و تا سال 1926 موفق به پیروزی در 12 مسابقه شد. مدل 37 با موتوری کوچکتر برای افرادی که توانایی خرید مدل 35 را نداشتند، ساخته شد. بعد از آن مدل 40 با بازدهی مناسب و قیمتی قابل قبول برای عموم مردم به بازار عرضه شد.
در سال 1926 رویای بوگاتی برای ساخت اتومبیلی که بتواند دنیا را تسخیر کند با مدل رویال 41 به حقیقت پیوست. این مدل با یک موتور 15هزار سیسی و قدرتی معادل 300 اسب بخار بسیار مهیج بود، ولی فقط 6 نمونه از آن ساخته شد که تنها 3 دستگاه از آن فروخته شد و بقیه نزد خانواده بوگاتی باقی ماند. بوگاتی بعدها به علت مشکلات مالی ناچار به مهاجرت به پاریس شد و در آنجا به طراحی هواپیما و کشتی پرداخت، ولی پسرش جیان در کارخانه واقع در مالشیم باقی مانده و راه پدر را ادامه داد. او در ابتدای ورود خود به کارخانه، مدل 57 با موتور8 سیلندر را تولید و در سال 1934 به بازار عرضه کرد. در سال 1939 حدود 700 دستگاه از این اتومبیل ساخته شد.
متاسفانه جیان در آگوست 1939 دقیقا قبل از جنگ جهانی دوم هنگام آزمایش یک اتومبیل مسابقهای در گذشت. با شروع جنگ جهانی دوم این شرکت نیز مانند بسیاری دیگر از شرکتهای هم دوره خود با شکست مواجه شد. مرگ جیان و آغاز جنگ جهانی دوم ضربات سختی را بر کارخانه بوگاتی وارد کرد و فروش مدلهای گران قیمت که بخش عمدهای از درآمد شرکت را شامل میشد، کاهش یافت. بوگاتی در ابتدای جنگ کارخانه را به پاریس منتقل کرد، اما این کار سودی نداشت، چون جنگ به زودی به پاریس کشیده شد. پس از آن، کارخانه مالشیم بار دیگر مشغول ساخت وسایل نقلیه جنگی شد و اتوره بوگاتی به بوردو رفت و مشغول فعالیت بر روی چند پروژه دیگر شد. او با کمک پسر کوچکترش رولاند، مدل 73 با موتور 1500 سیسی را ساخت، گرچه تا زمان مرگش در آگوست سال 1947 فقط تعداد اندکی از این اتومبیل تولید شد.
در سال 1951 با مدیریت پیر مالکو، یک مدل تجدید نظر شده 57 در کارخانه مالشیم ساخته شد. پس از این تاریخ، تلاشها برای نگهداشتن کارخانه با شکست مواجه شد و در سال 1963 یک تولید کننده هواپیمای دیگر به نام هیسپانو سوئیزا کارخانه را خریداری نمود. کمپانی بوگاتی بعدها جذب یک کارخانه هواپیماسازی فرانسوی شد و کارخانه مالشیم به تولیدات قطعات هواپیما پرداخت. گروهی از تجار اروپایی در سال 1987 نام بوگاتی را برای زنده نگه داشتن یاد اتوره بوگاتی خریداری کردند و کمپانی جدید بوگاتی در شهر کامپوگالیانو ایتالیا تاسیس شد و در اوایل دهه 1990 اتومبیل فوق سریع 12 سیلندر «کوادتوربو» با سرعت 322 کیلومتر در ساعت و قدرت 550 اسب بخار را تولید کرد. شرکت بوگاتی در سال ???? توسط فولکس واگن خریداری شد و اکنون تولید بسیار محدودی دارد. مایکل شوماخر قهرمان اتومبیلرانی جهان یک نمونه از اتومبیلهای بوگاتی را در سال 2003 خریداری کرد. در سالهای اخیر نیز یک مدل قدیمی پرشیا که به مدت 75 سال زیر آب مدفون شده بود، پس از خارج کردن به مزایدهگذارده شد و به مبلغ 350 هزار دلار توسط موزه مولن کالیفرنیا خریداری شد. این کارخانه طی احیای مجدد توسط فولکس واگن اکنون فقط اتومبیلهای اسپورت خاص تولید میکند.
روزنامه دنیای اقتصاد 89/5/9
غول نفتی جهان، شرکتی که از ایران متولد شد
در روز 11 اکتبر 1849 ویلیام ناکس دارسی در نیوتون آبوت انگلستان متولد شد. پدر او وکیل موفقی بود و پسرش را به مدرسه وستمینستر فرستاد. این خانواده در سال 1866 به استرالیا مهاجرت کرده و در شهر کوئینزلند ساکن شدند. ویلیام در رشته حقوق درس خود را ادامه داد تا شغل پدرش را پیگیرد و در ابتدا کار خود را از مسائل حقوقی مربوط به مالکیت و زمینداری آغاز کرد. وقتی خانواده مورگان معدن سنگ آهن خود را در راکمپتون باز کردند، او به همراه والتر راسلهال در یک اتحادیه با آنها شریک شدند. این معدن ذخایر بسیار ارزشمندی داشت و در اکتبر 1886 هنگامی که ویلیام، مدیر و سهامدار اصلی آن بود، شروع به استخراج طلا کرد. او همچنین سود بسیار زیادی از مسابقات اسب سواری به دست آورد و در سال 1889 با سرمایه هنگفتی که به دست آورده بود به انگلستان بازگشت. در آنجا او عمارت تالار استن مور را خریداری کرده و تجارت خود را آغاز کرد.
در سال 1900 او مجوز اکتشاف و استخراج نفت در ایران را از مظفرالدین شاه دریافت کرده و شروع به سرمایهگذاری در ایران کرد. پس از اینکه ویلیام امتیاز ?? ساله نفت ایران را گرفت، حق خود را به شرکت نفت برمه فروخت. این شرکت، شرکت جدیدی به نام Anglo-Persian Oil Company را به عنوان یکی از شاخههای خود تاسیس کرد. قبل از جنگ جهانی اول، وزارت دریاداری بریتانیا به هدایت وینستون چرچیل بیشتر سهام این شرکت را در اختیار گرفت و در جریان هر دو جنگ جهانی نفت ارزان ایران کشتیهای جنگی بریتانیا را تامین میکرد.شرکت نفت ایران و انگلیس تا سال ???? که نفت در ایران ملی شد، همه امور مربوط به نفت ایران را ابتدا بر اساس قرارداد دارسی و بعد بر اساس قرارداد ???? در دست داشت و ?? درصد از سود سالانه خود را به دولت ایران میپرداخت.
در سال 1987 این شرکت مذاکراتی را برای خریداری شرکتهای بریتویل و استاندارد اویل اوهایو آغاز کرد. با ادغام شرکت استاندارد اویل با گلف اویل، شرکت جدید سرمایهگذاریهایی را آغاز کرد و تعدادی از جایگاههای نفتی و یک تصفیه خانه خود در شرق آمریکا را به شرکت نفت ایران و انگلیس فروخت. نام شرکت نفت ایران و انگلیس پس از ملی شدن صنعت نفت در ایران به شرکت نفت بریتانیا(British Petroleum) تغییر یافت. در دسامبر سال ???? با خرید شرکت آمریکایی آموکو، «بیپی آموکو» نام گرفت. دو سال بعد نام آموکو حذف شد و شرکت BP نامیده شد.
نام BP دیگر کوتاه شده نام دیگری نبود و این شرکت شعار خود «فراسوی نفت» (Beyond Petroleum) را طوری انتخاب کرد تا شعار آن با نام شرکت یکی باشد. BP در سال 2000 شرکتهای آرکو و نفت برمه را خریداری کرد و نام اکثر جایگاههای نفتی آموکو در آمریکا به BP تغییر یافت. از آنجا که شرکت آموکو برای 16 سال متوالی به عنوان بهترین نام تجاری نفتی از دید مشتریان شناخته شده بود و به همراه رقبای خود؛ یعنی شورون و شل، دارای بیشترین میزان وفاداری مشتریان بودند، BP به راحتی توانست این جایگاهها را در برخی ایالتها به فروش برساند تا تمرکز خود را بیشتر کند. در سال 2005 نیز با فروش تمامی داراییهای خود در کلرادو، این بازار را رها کرد.
در سال 2006شرکت BP با در اختیار داشتن 50 درصد شرکت TNK-BP شروع به عملیات اکتشاف نفت در روسیه کرد تا ذخایر آینده خود را تامین کند. 50 درصد دیگر این شرکت متعلق به 3 میلیاردر روسی بود. یک سال بعد BP تمامی مراکز سرویسدهی خود را به نمایندگان و عاملان فروش واگذار کرد. اکنون BP یک شرکت انرژی جهانی است که مقر آن در لندن انگلستان است. این شرکت یکی از بزرگترین شرکتهای تولید انرژی در جهان بوده و بزرگترین شرکت انگلیسی میباشد. این شرکت از جمله بزرگترین شرکتهای بخش انرژیهای خصوصی در جهان و یکی از شش شرکت بزرگ انرژی محور یکپارچه در بخش اکتشاف نفت، گاز طبیعی، نفت خام و محصولات نفتی میباشد. BP با بیش از 80 هزار کارمند در سراسر دنیا، در سال گذشته میلادی درآمدی بالغ بر 246 میلیارد دلار را از آن خود کرد که سود خالص آن از 16 میلیارد دلار تجاوز میکند.ولی در سال اخیر پس از انفجار سکوی نفتی دیپ واتر هورایزون که تحت مسوولیت BP قرار داشت، بر اثر نشت نفت از این چاه دریایی، یک لکه نفتی در خلیج مکزیک بهوجود آمد. این نشت در تاریخ ?? آوریل ???? ایجاد شد و خسارات سنگینی را به BP وارد کرد. ارزش سهام این شرکت، پس از ? روز کاری بعد از آغاز نشت نزدیک به ?? درصد سقوط کرد که این به تنهایی ارزش بازاری شرکت را تا ?? میلیون دلار پایین آورد.
همچنین پرداخت خسارات میلیونی حادثه باعث زیان بیشتر این شرکت شد. ایجاد یک مانع شناور، جمعآوری و تصفیه مخلوط آب و نفت و استفاده از مواد پاککننده برای نابود کردن نفت نشتی از اقداماتی هستند که تاکنون برای پاکسازی لکه انجام گرفته است. بریتیش پترولیوم اعلام کردهاست: روزانه ????? بشکه نفت از سطح دریا جمعآوری میکند و این عملیات کماکان ادامه دارد.
روزنامه دنیای اقتصاد 89/5/10
طراحی با شیوه فندی در سپتامبر 1933، کارل اوتو لگرفلد درهامبورگ آلمان به دنیا آمد. او در سال 1963 برای تیزینی، یک سالن رومی طراحی زنانه سطح بالا که در همان سال توسط فردی به نام ایوان ریچاردز تاسیس شده بود، مشغول طراحی شد. او در ابتدا به عنوان طراح لباس زنانه سطح بالا، کار خود را آغاز کرد و سپس آن را به مجموعه آماده- پوشیدن گسترش داد؛ این مدلها نشان «تیزینی، رم - ساخته شده در انگلستان» را روی خود داشت. لگرفلد و ریچاردز، نخستین مجموعه خود را در سال 1963، با کمک یکدیگر طرحریزی کردند. لگرفلد تا سال 1969 برای این شرکت طراحی کرد. الیزابت تیلور یکی از طرفداران این مارک تجاری بود. زمانی که لگرفلد برای این شعبه طراحی میکرد، افرادی از قبیل جینا لولوبریجیدا و دوریس دوک مشتری آن بودند. در سال 1969، گای دوویر جانشین او در این شرکت شد. در سال 1964، او به طور مستقل برای شرکت کلوهه در پاریس، مشغول طراحی شد؛ که بعدها به یکی از مهمترین شغلهای او تبدیل شد. در ابتدا او تنها بخشهای کمی از مجموعه کلوهه را آماده میکرد؛ اما به تدریج تمامی مجموعه را طراحی میکرد. به هر حال، نام لگرفلد در دهه 70 تا حد زیادی با سالن کلوهه مرتبط بود. در آنجا به او اختیار تام داده شده بود تا مجموعههای آماده- پوشیدن زنانه عالی را تولید کند. لگرفلد در سال 1970، در حالی که هنوز در کلوهه باقی مانده بود؛ به طراحی برای سالن رومی طراحی زنانه سطح بالا به نام کوریل مشغول شد. این یک همکاری مختصر بود. در اولین مجموعه او برای این سالن، مانکنها شلوارکهای مخملی مشکی را به نمایش گذاشتند که در زیر یک شنل مخمل بلند مشکی پوشیده شده بود. مجموعه بهار 1973 او برای سالن کلوهه، در اکتبر 1972 به نمایش گذاشته شد. او ژاکتها و بلوزهای کوتاه زنانه و پیراهنهای ابریشمی با طرحهای چاپی را به نمایش گذاشت. او نوعی دامن را طراحی کرد و آن را دامن شگفتیآور نامید؛ این دامن ابریشمی پلیسه دار که طول آن تا قوزک پا بود، به قدری شل بود که این حقیقت را مخفی میکرد که در اصل یک شلوار است. او در آن زمان به یک خبرنگار گفت: «به نظر میرسد که پوشیدن این نوع دامن، یک ظاهر خارقالعاده را ایجاد میکند.» او همچنین مجموعهای را طراحی کرد که از کارمن میرندا الهام گرفته بود و شامل پیراهنهایی با دامن بسیار زیبا و پیراهنهای بلند و دستمال گردن بود.در سال 1972 لگرفلد همکاری طولانی مدت خود را با فندی آغاز کرد. او طراحی خز، لباس و لوازم جانبی را برای این شرکت انجام میداد. لگرفلد در سال 1982 کلوهه را ترک کرد و به عنوان رییس سالن طراحی شانل انتخاب شد. او در همان زمان، یک قرارداد طراحی با یک شرکت ژاپنی بست تا مجموعههای لباس زنانه و مردانه را برای آن طراحی کند؛ یک شعبه لباس زیر زنانه در آمریکا افتتاح کرد؛ برای چارلز جوردن کفش طراحی میکرد؛ برای بالنتین پلوور تولید میکرد؛ و به عنوان مشاور مد با ترویرا همکاری میکرد.فندی در سال 2004 تعدادی لباس برای تور Re-Invention مدونا طراحی کرد و اخیرا لباسهایی برای تور Showgirls کایلی مینوگ طراحی کرده است. همچنین او پیراهنی برای تبلیغ عطر ماریا کری طراحی خواهد کرد. فندی سپس با مارک تجاری مد بینالمللی سوئدی، H&M همکاری کرده است. در دوازده نوامبر 2004، حراج، H&M تعداد محدودی از لباسهای مختلف زنانه و مردانه لگرفلد را به حراج گذاشت. تنها دو روز پس از عرضه کردن این حراج، H&M اعلام کرد که تقریبا تمامی لباسها به فروش رسیده است.لگرفلد در دسامبر 2006، راه اندازی مجموعه جدیدی از لباسهای زنانه و مردانه، تحت عنوان نام «K Karl Lagerfeld» را اعلام کرد. این مجموعه شامل انواع متنوع تیشرت و شلوار جین بود. لگرفلد همچنین به خاطر تغییر شکل چشمگیر و قابل توجه بدن خود معروف شد. او در طول سیزده ماه، توانست 42 کیلو کاهش وزن داشته باشد. او گفت:« من ناگهان تصمیم گرفتم تا به شکل متفاوتی لباس بپوشم و لباسهای طراحی شده توسط هدی اسلیمن را بپوشم؛ اما این سبکها برای پسرهای بسیار لاغر طراحی شده بود، نه مردی به سن و سال من. بنابراین لازم بود تا من وزن خود را حداقل 40 کیلو کم کنم. این کار دقیقا سیزده ماه طول کشید». لگرفلد به فعالیتهای دیگری غیر از مد نیز علاقهمند است. به عنوان مثال او به زبان آلمانی، انگلیسی، فرانسه و ایتالیایی مسلط است و تمایل دارد که زبان اسپانیایی را نیز فرا بگیرد؛ به اشیای باستانی علاقه دارد و عکاسی نیز انجام میدهد. از نمونه عکسهای او میتوان مجموعه عکس دیوید میلر، طراح آفریقای جنوبی و عکس ماریا کری برای جلد مجله وگو در سال 2005 را نام برد. فندی با بیشاز 500 کارمند در جهان درسال گذشته میلادی درآمدی بالغ بر350میلیوندلار را از آن خود کردهاست. روزنامه دنیای اقتصاد 89/5/11 |