معرفی قرارداد های بیع متقابل
حتما تا حالا بارها لفظ قراردادهای بیع متقابل به گوشتون خورده شاید خیلی هاتون بدونین منظور از این قرادادها چیه؛ ولی من درست منظور از اون (و مخالفت هایی که هست) رو نفهمیدم به همین خاطر و با توجه به این که متداول ترین روش عقد قرارداد در ایران این نوع قراردادهاست به دنبال تعریف درستی از اون رفتم.امیدوارم مورد توجه قرار بگیره!
محدودیت های مورد اشاره در قانون اساسی، قانون بودجه و الزامات مجلس برای سرمایه گذاری خارجی در کشور، در بخش نفت و گاز سبب گردیده است تا راه های جذب منابع مالی و انتقال تکنولوژی به شیوه های خاص از قراردادهای توسعه نفت محدود گردد. یکی از شاخص ترین گونه های قابل قبول مراجع قانونگذار کشور، قراردادهای خرید خدمات پیمانکاری توأم با تامین منابع مالی، موسوم به « بیع متقابل» می باشد.
قراردادهای بیع متقابل جزو قرارداد های خرید خدمت محسوب می گردد. در این نوع قرارداد، شرکت سرمایه گذار خارجی کلیه وجوه سرمایه گذاری و همچنین نصب تجهیزات و راه اندازی و انتقال تکنولوژی را برعهده می گیرد و پس از راه اندازی، به کشور میزبان واگذار می کند. بازگشت سرمایه و همچنین سود سرمایه از طریق فروش محصولات بدست می آید.
این نوع قرارداد در کشورهایی که قوانین آنها هرگونه مالکیت بخش خصوصی یا خارجی را در صنعت نفت منتفی می داند، مورد استفاده قرار می گیرد.
? مهمترین ویژگی های قراردادهای بیع متقابل:
?) شرکت های خارجی نقش پیمانکار را ایفا می کنند و وظیفة آنها تامین همه سرمایه مورد نیاز عملیات اکتشاف، توسعه، نوسازی و بازسازی میادین است.
?) کلیه مخارج و هزینه هایی که پیمانکاران متحمل می شوند، به همراه بهرة سرمایه های به کار گرفته شده و نرخ سود توافق شده، از درآمد حاصل از فروش محصولات، بازپرداخت می گردد.
?) نرخ بازده سالانه سرمایه گذاری، متناسب با پروژه، متغیر بوده و در قالب اقساط مساوی به پیمانکار پرداخت خواهد شد.
?) پس از پایان دورة پرداخت اصل سرمایه و بهره و سود آن، پیمانکار، دارای هیچ گونه حقی در میادین نفت و گاز کشور میزان نخواهد بود.
?) پس از پایان دوره عملیات اجرایی پروژه، راه اندازی، تولید و شروع تولید، کشور میزبان کنترل عملیات را برعهده خواهد گرفت و مسؤول تأمین هزینه عملیات جاری خواهد بود.
?) پیمانکار خارجی در این سرمایه گذاری مشترک فاقد سهم است.
?) پروژه ها فاقد خطر پذیری اکتشاف اند. زیرا همگی در میادینی که دارای ذخایر اثبات شده نفت و گاز هستند، به اجرا در خواهند آمد.
بنابراین باتوجه به آنچه که گفته شد، پیمانکار وظیفة تأمین مالی طرح (به صورت کامل)، مسئوولیت اجرایی و مهندسی، مسئولیت سفارشات، ساخت و نصب، تصویب خواهی از کشور میزبان بوسیلة کمیته مشترک مدیریت، انتقال تکنولوژی، آموزش و راه اندازی و تحویل میدان پس از توسعة آن به کشور میزبان را به عهده دارد و کلیه مراحل مذکور تحت نظارت فنی و مالی کشور میزبان صورت می گیرد.
ملاحظات حقوقی که در عقد قراردادهای خدماتی در چارچوب بیع متقابل باید مورد توجه کشور میزبان واقع شود، عبارت است از:
?) حاکمیت و مالکیت کامل کشور میزبان بر منابع هیدروکربوری و نفی مشارکت و سرمایه گذاری خارجی
?) حاکمیت قوانین کشور میزبان بر قرارداد و همچنین بر حکمیت
?) حاکمیت قوانین پولی کشور میزبان بر روابط ارزی فیمابین
?) کنترل کامل تولید توسط کشور میزبان
?) بازپرداخت، صرفاً از محل تولید مخزن
?) ارایه نکردن تضمین بانکی یا دولتی
?) اعمال حق کنترل و نظارت فنی و مالی
?) تأمین بالاترین ضریب برداشت با ملاحظات فنی و حفظ مخزن
?) به حداکثر رساندن مشارکت توان فنی، مهندسی و ساختمانی داخلی
??) انتقال تکنولوژی و آموزش
با وجود تحریم های آمریکا علیه ایران، دولت در پنج سال گذشته، حدود ?? میلیارد دلار در بخش نفت و گاز سرمایه خارجی جذب کرده است.
عمدة این سرمایه گذاری ها، به شکل بیع متقابل صورت گرفته است؛ به نحوی که شرکت های سرمایه گذاری خارجی از محل استحصال و فروش تولیدات نفت و گاز، اصل سرمایه و سود خود را برداشت خواهند کرد.
به این ترتیب، شرکت های خارجی در پروژه های نفتی، پس از تولید، سهم مدیریتی ندارند و صرفاً به عنوان پیمانکار با شرکت ملی نفت ایران کار می کنند.
نخستین پروژه بزرگی که در قالب بیع متقابل در ایران به اجرا درآمد و در اکتبر ???? به بهره برداری رسید، پروژه میدان نفتی سیری A است.
? معایب قراردادهای بیع متقابل:
?) نرخ برگشت سرمایه ثابت است. این مسأله ممکن است برای بخش خارجی، به خصوص در زمانی که قیمت نفت تنزیل پیدا می کند، سودمند باشد؛ اما در حالت کلی انگیزه ای برای بهبود عملکرد یک پروژه، توسط شرکت خارجی ایجاد نمی کند.
?) دورة قراردادها کوتاه است و انگیزه کمی برای به کارگیری معیارهای افزایش بهره¬وری توسط سرمایه گذار خارجی، ایجاد می کند؛ در نظرگرفتن این معیارها، حداقل به یک دوره ?? ساله نیاز دارد.
?) شرایط این قراردادها انعطاف پذیر نیستند و راهی برای تعدیل شرایط، پیش بینی نشده است. مثلاً برای گسترش کار در شرایط پیش بینی نشده، موارد لازم درنظر گرفته نشده است.
?) دورة کوتاه قراردادهای بیع متقابل، انگیزه ای برای انتقال تکنولوژی ایجاد نمی کند. چون کشور میزبان، کنترل تولید و بهره برداری را به دست میگیرد، طرف خارجی حاضر به بکارگیری تکنولوژی های برتر در معامله بیع متقابل نخواهد بود.
?) در بخش نفت و گاز ایران، متخصصین زیادی فعالیت می کنند که در طول بیست سال گذشته از تحولات عظیم ایجاد شده در بخش نفت و گاز در سطح بین المللی دور بوده اند و توان استفاده مناسب و جذب تکنولوژی را ندارند. انتقال این تکنولوژی ها به سال ها زمان نیاز دارد. دورة کوتاه قراردادهای بیع متقابل فرصت لازم را ایجاد نمی کند و اگر این قراردادها برای مدت طولانی تری منعقد شود، امکان و انگیزه لازم برای انتقال دانش و مهارت های مدیریتی فراهم می آید.
|
||||||
|
وقعی نگذارد و از خانه خود بدون اجازه شوهر بیرون رود ـ از یک ماه بیشتر و کمتر ـ آیا حق نفقه و سکنی دارد یا خیر؟ آنچه حکم اللّه است مرقوم فرمایید. ج: در فرض مرقوم حکم به نشوز زن می شود و حق نفقه و سکنی ندارد. عصبی است مکلّف به اقامت در شهر نماید؟ با وجودی که می داند زندگی در شهر برای همسرش مناسب نیست و باعث تشدید بیماری وی می گردد؟ ج: اگر برای زن «حرجی» یا «ضرری» باشد، شوهر نمی تواند او را تکلیف به ماندن در آن محل نماید مگر آنکه با تهیه وسایل رفاهی، ضرر و حرج را از زن رفع نماید. کرده ام. همسرم اهل تبریز می باشد. به خاطر مسئولیت های شغلی در تهران امکان سکونت در تبریز را ندارم. همسرم نیز مایل به سکونت در تهران است ولی وابستگی های قومی و تعهدات فرهنگی او را وادار نموده که نتواند در تهران و در منزل شوهرش اقامت گزیند. در طول ده سال گذشته این دوری ها، ناراحتی های بسیاری برای ما ایجاد کرده و باعث اختلال فکری و روحی من و همسرم گردیده است. حل شرعی این مسئله را بیان فرمایید؟ ج: اگر منزل مسکونی شما در تهران موافق شأن همسرتان باشد، متابعت در سکنی بر او لازم است و در صورت تخلف، ناشزه محسوب می شود مگر اینکه انتخاب مسکن برای زن در ضمن عقد شرط شده باشد. نکاح «فصل فی المهر»، مسئله 11، فرموده اید: «بل لها ان تمتنع من التمکین و تسلیم نفسها حتی تقبض مهرها الحالّ.» ما در دادگاه با زنانی مواجه می شویم که می گویند ما به شوهرمان تمکین نمی کنیم، چون مهرمان را نداده و مطالبه می کنیم ولی نمی دهد. آیا این مسئله شامل این طور زنان می شود که قبلاً تمکین کرده اند و چه بسا بچه هم از شوهر خود پیدا کرده اند؟ یا مخصوص زنانی است که برای اولین بار شوهر می خواهد با آنان نزدیکی کند؟ ج: اگر قبلاً تمکین کرده، حق امتناع ندارد. تمکین کند، حدی دارد؟ یا اینکه به طور نامحدود هر گاه شوهر خواست، باید زن تمکین کند؟ (البته در مواقعی که عذر شرعی نداشته باشد.) ج: هر گاه شوهر بخواهد، زن باید تمکین کند. می توان از نزدیکی با شوهر اجتناب کرد؟ (چون در آن صورت احتمال مجدد حاملگی و قطع شیر هست.) ج: در فرض مرقوم در صورت درخواست شوهر، زن حق امتناع ندارد. شوهرش تقاضای نفقه می نماید اما شوهر می گوید تا زن تمکین نکند، نفقه اش را نمی دهد و زن اظهار می دارد که تا تمام مهریه را نگیرد، تمکین نمی کند. آیا او مستحق نفقه حال و گذشته هست یا نه؟ ج: در فرض مسئله که زن برای گرفتن مهریه، تمکین نکرده، نفقه ساقط نمی شود. شوهرش آرایش نکند و شوهر بترسد که به گناه بیفتد، وظیفه اش چیست؟ آیا می تواند برای جلوگیری از افتادن در گناه، زنش را کتک بزند یا او را طلاق بدهد و یا بدون رضایت او زن دیگری بگیرد؟ ج: اختیار طلاق با شوهر است و باید خود را از گناه نگه دارد و زن اگر تمکین نکند، ناشزه است و استحقاق نفقه ندارد. تارک واجبات شرعیه و نفقه او چیست؟ ج: اگر مسلمان است، حکم سایر زن های مسلمان را دارد و البته او را ارشاد کنید. فرزندی دارم که اکنون هشت سال دارد و هر ماه خرج او را به مادرش تحویل می دهم تا از او نگهداری نماید ولی اکنون می خواهم فرزندم را تحویل گرفته و خود عهده دار نگهداریش باشم؛ در صورتی که مادرش از تحویل او به من خودداری می نماید و من هم دیگر نمی خواهم خرج ماهیانه او را بدهم در این صورت وظیفه شرعی و اسلامی من چیست؟ آیا می توانم حتما فرزندم را از دست مادرش که شوهر دیگری دارد بگیرم؟ و در صورت عدم تحویل مادرش، آیا درست است که خرج و مخارج او را قطع نمایم؟ خواهشمند است جواب مرحمت فرمایید؟ ج: حق حضانت فرزند پسر تا دو سال و فرزند دختر تا هفت سال با مادر است و بعد از آن، مادر حق ندارد و پدر می تواند فرزند را تحویل بگیرد. ولی در هیچ صورت نمی تواند نفقه بچه را قطع کند و با تزویج مادر در اثناء مدت حضانت، حق حضانت او ساقط می شود و پدر حق پیدا می کند.احکام نفقه، سکونت و تمکین
س: اگر زن اطاعت از شوهر ننماید و هیچ گونه به سخن وی
س: آیا شوهر می تواند زوجه خود را که دچار ناراحتی های
س: مردی هستم متأهل و ساکن تهران. ده سال است ازدواج
س: در تحریرالوسیله باترجمه ـ جلد 3، صفحه 532، کتاب
س: آیا این موضوع که زن باید در عمل زناشویی از شوهر خود
س: آیا به این دلیل که کودک باید دو سال کامل شیر بخورد،
س: دختری که به عقد فردی در آمده و هنوز مدخوله نیست از
س: اگر زن در برابر شوهر خود تمکین نکند و یا خود را برای
س: تکلیف شرعی مرد در مورد استمتاع از همسر ضد انقلاب و
س: اینجانب از زنم ـ که چند سال پیش طلاقش داده ام ـ
حکم نفقه کسی که به دلیل عدم پرداخت مهریه تمکین نمی کند
آیا به دختر باکره که بعد از عقد رسمی با استفاده از حق حبس ( گرفتن مهریه ) در عدم تمکین به سر میبرد , نفقه تعلق می گیرد
در صورتی که مهریه او نقد بوده و شوهر توان پرداخت آن را یکجا یا به اقساط دارد و نمی پردازد، و زن بدین خاطر تمکین نمی کند، نفقه تعلق می گیرد در غیر این صورت نفقه تعلق نمی گیرد. پرداخت نفقه از چه زمانی بر مرد واجب است؟ آیا بلافاصله پس از عقد واجب می شود؟ اگر همسر مرد از قبول نفقه در ایام عقد خودداری کند چه شرایطی بر مرد مترتب می شود؟ در صورتی که بعد از عقد تمکین از سوی همسر حاصل باشد نفقه او واجب است و اگر به میل خود از آن صرف نظر کند ساقط می شود. اگر بین طرفین در این جهت اختلافى حاصل شود و زوجه مدعى تمکین تعلیقى بشود و زوج اظهار نماید که همسرش اهل تمکین حتّى در صورت دریافت مهر نیست و قراینى هم در حدّ افاده احتمال بر صحّت اظهارات زوج وجود داشته باشد آیا به صرف ادّعاى زوجه، شوهر ملزم به پرداخت نفقه مى گردد و یا این که فصل خصومت باید از طریق اقامه بیّنه و یمین به عمل آید و بنابراین چه کسى مدعى و یا منکر شناخته مى شود؟ هرگاه ظاهر حال زوجه اى که نزد مرد زندگى مى کند تمکین مى باشد و شوهر ادعاى خلاف آن را کند باید ثابت نماید و اگر ظاهر حال عکس آن باشد ادّعاى زوج مقبول است. مرسوم است که بین ازدواج و زفاف، مادامى که زن به خانه شوهر نرفته است از زوج نفقه نمى گیرند، بنابراین اگر زوجه پس از مدّتى در مقام مطالبه نفقه آن زمان برآید، آیا حقّ نفقه دارد در صورتى که تمکین تام ننموده است؟ نفقه ندارد. این جانب با خانمى بیوه ازدواج نموده ام، نامبرده پسرى داشته که از آن زمان تا به حال نزد ما بوده است،باوجود این که این پسر، پدر و پدر بزرگ و مادر بزرگ هم داشته و از نظر مالى متمکّن هستند و من هم که یک کارمند جزء هستم تا به حال با سختى و قرض، نفقه این بچه را داده ام و هیچ نوع تعهّد و قراردادى هم نداشته ایم، آیا از نظر شرعى و قانونى پدر و پدر بزرگ و مادر بزرگ نامبرده، مدیون نفقه این بچه نسبت به من هستند؟ هرگاه شما تبرّعاً و بدون قرارداد با پدر او نفقه بچه را داده اید نمى توانید چیزى از او مطالبه کنید ولى اگر با امر یا اجازه پدر او این کار انجام گرفته، مطالبه نفقه مانعى ندارد. آیا مادر کودک نامشروع حقّ مطالبه نفقه براى کودکش را از پدر این بچه دارد؟ چنین مادرى حقّ نفقه ندارد ولى نفقه فرزند نامشروع بر پدر واجب است. آیا بر شوهر لازم است که ماهیانه یا روزانه پولى جهت مخارج همسرش به او بپردازد و در صورت وجوب، آیا شوهر حق دارد مورد مصرف پول را تعیین کند؟ مانعى ندارد که شوهر به همسرش در تهیّه نفقه وکالت دهد و بر زن لازم است که طبق آن شرط عمل کند. این در صورتى است که شوهر به زن وکالت در تهیّه نفقه بدهد ولى اگر حقّ نفقه را به او واگذار مى کند زن در مصرف آن مختار است. خواهر این جانب به نام خدیجه، همسر مردى به نام سهراب بوده است، در زمان حیات خواهرم، شوهرش جهت کارگرى و اعاشه به امیرنشین قطر رفت و مدّت 6 سال تمام نفقه و مخارج خواهرم و دخترشان را شخصاً داده ام تا این که خواهرم در منزل ما از دنیا رفت، حتّى مخارج کفن و دفن خواهرم و مخارج خواهرزاده ام تا رسیدن به سن بلوغ و ازدواج را بنده پرداخته ام، آیا شوهر خواهرم بابت امور مذکور به این جانب بدهکار است؟ خواهر شما از شوهرش نفقه تمام این مدّت را طلبکار است و جزء ترکه او محسوب مى شود و شما در صورتى مى توانید آنچه را داده اید از ترکه بردارید که با خواهرتان قرار گذاشته باشید که به عنوان وام نفقه او را مى دهید، یا قرائن روشنى براین معنا وجود داشته باشد. آیا تأمین مخارج پدر و مادر نیازمند، به عهده پسران آنها مى باشد؟ یا به عهده دخترانى که داراى درآمد باشند نیز مى باشد؟ فرقى میان پسر و دختر ازاین نظر نیست و نفقه پدر و مادر فقیر بر هر دو واجب است. آیا بر زوج لازم است که آنچه معمولا تمام زنها به آن نیاز دارند را به عنوان نفقه براى زوجه تهیّه کند؟ یا فقط غذا و مسکن و لباس لازم است؟ آنچه واقعاً مورد حاجت است ومرد قدرت بر آن دارد بر او لازم است. آیا هزینه دارو و درمان زوجه مریض با توجّه به این که مداواى بیمارى عرفاً جزء نیازهاى اوّلیّه هر انسانى مى باشد نیز جزء نفقه زوجه محسوب مى شود؟ مداوا در حد متعارف جزء نفقه است. نفقه ولدالزّنا بر عهده کیست؟ بر عهده زانى است. هرگاه زوج بدون عذر شرعى از دادن نفقه خوددارى کند آیا طلاق زوجه جایز است؟ حاکم شرع باید از مال زوج نفقه را بپردازد و اگر میسّر نشود به او تکلیف طلاق کند و اگر طلاق ندهد شخصاً او را طلاق مى دهد. شخصى به زنش اختیار داد که از سوى او کسى را براى طلاق وکیل کند، مدّتى گذشت زنش او را مطّلع نکرد که طلاق جارى شده یا نه؟ آیا نفقه در این مدّت برشوهر واجب است و آیا شوهر مى تواند این زن را به عنوان همسرش بپذیرد؟ مادامى که وقوع طلاق مشکوک است در حکم زوجه اوست. اگر زنی از اموال شوهر خود بدون اجازه او بردارد ولی آن اموال را در راه خانواده خرج کند مثلا برای دخترش جهیزیه بخرد، آیا اشکال دارد؟( شوهر در بعضی مسایل مثل مسئله مذکور بی تفاوت است.) در صورتیکه که شوهر حاضر به پرداخت نفقه لازم نباشد این کار جائز است ولی تنها برای مقدار جهیزیه ضروری می توان این کار را کرد. اگر زن بدون اجازه ی شوهر از پول او بصورت پنهانی ( مثلا با برداشتن از جیب او ) بردارد و برای خود یا فرزندان یا هزینه های زندگی خرج نماید چه حکمی دارد ؟ اگر شوهر هزینه های لازم آنها را به طور متعارف می پردازد این کار جائز نیست. عدم تمکین زن، در صورت امتناع مرد از پرداخت نفقه، چه حکمى دارد؟ احتیاط واجب آن است که زن از تمکین خوددارى نکند; ولى مى تواند با اجازه حاکم شرع از اموال او به مقدار نفقه خود بردارد. در صورتى که حقّ اختیار سکنى در قباله ثبتى کاملا به زوجه تفویض شده باشد، آیا این حق علاوه بر شهر، شامل محل و منطقه محلّ سکونت نیز مى شود؟ با توجّه به این که زوج و زوجه هر دو اهل و ساکن یک شهر بوده، و در زمان عقد نیز قصد زندگى در همان شهر را داشته اند، پاسخ سؤال را مرقوم فرمایید. معمولا هنگامى که مى گویند اختیار سکنى با زن است، اشاره به شهر مى باشد، مگر این که عبارت قباله دلالت بر بیشتر از این داشته باشد. و در صورت شک، تنها اختیار شهر با زوجه خواهد بود. اگر طبق نظر پزشک، زوجه دائمى به مرضى مبتلا باشد که بایستى براى مدّتى، یا براى همیشه آمیزش جنسى را ترک نماید، یا این که زوجه دائمى به علّت ابتلاى به جنونِ ادوارى، یا دائم، در تیمارستان، یا در منزل بسترى و تحت درمان باشد، و به هیچ وجه حاضر به نزدیکى با شوهر خود نباشد. آیا چنین زنى در دو صورت مذکور حقّ نفقه دارد؟ در صورتى که زن مقصّر نبوده باشد، احتیاط واجب آن است که مرد نفقه او را بپردازد. زنى ادّعا مى کند شوهرش او را از منزل بیرون کرده، و نفقه اش را در مدّت خاصّى نپرداخته است. شوهر ضمن اقرار به این که نفقه معوّقه همسرش را پرداخت نکرده، ادّعا مى کند که همسرش ناشزه است، و بدون اجازه او منزل مشترک را ترک کرده، و از اداى وظایف زناشویى امتناع نموده، و در نتیجه استحقاق نفقه ندارد. در فرض مذکور، با توجّه به این که زوجین جدا از یکدیگر زندگى مى کنند، قول کدام یک مقدّم و بیّنه بر عهده چه کسى است؟ اگر جدا از هم زندگى مى کنند، و زن مجوّزى براى این کار ندارد، ناشزه است و حقّ نفقه ندارد. زن و شوهرى اختلاف پیدا مى کنند، بدین جهت زن علیه شوهر شکایت مى نماید. پس از مراجعات زیاد، دادگسترى دستور حلّ اختلاف را از طریق کدخدا منشى صادر مى کند. جمعى به همراه زن و شوهر به محضر حاکم شرع محل مى روند. پس از مشخّص شدن حقوق شرعى زن (مهریّه، نفقه، و مانند آن) حاکم شرع از شوهر وکالت شرعى گرفته، و اقرار نامه اى جهت اجراى صیغه طلاق تهیّه، و به امضاى زن و شوهر و حاضرین در جلسه مى رساند. زن تمام حقوق شرعى خود، حتّى اُجرت انجام صیغه طلاق را از شوهر مى گیرد. شوهر در این مورد و در این مدّت نه به زن، و نه به حاکم شرع، رجوع ننموده است. پس از گذشت 7 سال، زن ادّعاى جارى نشدن صیغه طلاق را دارد، و نفقه و مخارج چند ساله خود را از شوهر مطالبه مى نماید. حاکم شرع نیز اعتراف دارد که صیغه طلاق را اجرا نکرده است. در این مدّت طولانى، اجرا نشدن صیغه طلاق به صورت یک راز بین زن و حاکم شرع پنهان بوده، و به شوهر اطلاع نداده اند! زن مجدّداً علیه شوهر شکایت نموده، و شوهر محکوم به خسارات و مجازاتى مى شود. حکم مسأله را بیان فرمایید. هرگاه شوهر تمام حقوق زن را پرداخته، و به کسى وکالت داده که صیغه طلاق زن را جارى کند، و او کوتاهى کرده و صیغه طلاق را جارى نکرده و به شوهر هم اطّلاع نداده، شوهر ضامن نفقه زن در این مدّت نمى باشد. این که گفته مى شود: «نفقه اقارب قضا ندارد.» شامل چه کسانى مى شود؟ آیا شرط و شروطى دارد؟ منظور از اقارب پدر و مادر و فرزند است; و شرط و شروط خاصّى ندارد. ولى نفقه همسر در هر حال باید پرداخته شود. اگر شخصى زنى را صیغه کند، و آن زن بچّه اى به دنیا آورد، و مرد منکر شود. در صورت اثبات نسب، هرچند پس از ده سال، آیا تمام حقّ و حقوق این زن از قبیل حضانت، اجرت شیر دادن، نفقه طفل و مانند آن به او تعلّق مى گیرد؟ حقوق شرعیّه این زن و بچّه بعد از اثبات ازدواج و تولّد، در هر حال ثابت است. آیا اگر مرد در ازدواج دایم شرط عدم نفقه بکند و زن به لحاظ داشتن درآمد آن را با رغبت بپذیرد آیا شرط نافذ و معتبر است یا خیر در صورت منفی بودن پاسخ دلیل شرعی آن را بیان فرمایید؟ این شرط اشکال دارد; ولى زن مى تواند نفقه خود را به او ببخشد. با توجّه به اینکه مداواى بیمارى عرفاً جزء نیازهاى اولیّه هر انسانى است، آیا هزینه دارو و درمان زوجه مریض نیز جزء نفقه زوجه محسوب مى شود؟ مداوا در حدّ متعارف جزء نفقه است. زنى به سبب آتش سوزى در منزل شوهر راهى بیمارستان شده، و پس از چند ماه بسترى شدن فوت مى کند.آیا هزینه بیمارستان برعهده شوهراست؟ احتیاط واجب آن است که شوهر هزینه درمان او را بدهد. وظیفه زنى که شوهرش مفقود شده چیست و در این مدّت نفقه او از کجا تأمین مى شود؟ زنى که شوهرش مفقود شده است چند حالت دارد: وظیفه زنى که شوهرش مفقود شده چیست و در این مدّت نفقه او از کجا تأمین مى شود؟ زنى که شوهرش مفقود شده است چند حالت دارد: بنده بین زمان عقد با همسرم تا زمان برگزاری مراسم عروسی حدود دو سال و نیم فاصله بوده و در دو شهر دور از هم مشغول تحصیل بودیم. آیا به فاصله زمان بین عقد تا برگزاری مراسم عروسی (زفاف) نفقه تعلق می گیرد یا خیر؟ با توجه به اینکه در این فاصله هیچ گونه تماسی بین طرفین صورت نگرفته باشد؟ در این زمان نه نفقه بر عهده شوهر است و نه لازم است زوجه در کارهایش از شوهر اجازه بگیرد البته طبق رسم و عادتی که در محیط ما وجود دارد که دختر قبل از مراسم عروسی در خانه پدر زندگی می کند. اگر زوج نسبت به پرداخت مهر معسر باشد تکلیف ازدواج چیست؟ و نیز اگر زوج نسبت به پرداخت نفقه معسر باشد تکلیف ازدواج چیست؟ آیا زوجه حق فسخ ازدواج را دارد یا خیر؟ نسبت به پرداخت مهریه حق فسخ ندارد اما اگر نفقه را نپردازد و زوجه در عسر و حرج باشد می تواند از حاکم شرع تقاضای طلاق کند. در مورد نفقه لطفا حکم موارد ذیل را بیان فرمایید. نفقه زوجه حقّ است و می توان آن را اسقاط کرد به صورت شرط ضمن العقد یا بدون آن.
