تجارت الکترونیک چیست؟
آموزش تجارت الکترونیک
تجارت الکترونیک چیست؟
تجارت الکترونیک واژه ای است که برای تجارت از طریق سیستم های اطلاعاتی، ارتباطی بکار می رود. تجارت الکترونیک با وجود این که مدت زمانی زیادی ازعمر آن نمی گذرد ولی نقش بسزا و چشم گیری در زندگی روزمره ما به عهده گرفته است
به طوری که اجتناب از آن کارآسانی نیست. یکی از ساده ترین و کار آمد ترین نقش تجارت الکترونیک در زندگی روزمره کاربران اینترنتی خرید و فروش اجناس تبادل وجوه مربوطه از طریق کارت های اعتباری می باشد.
هدف از تجارت الکترونیک که در واقع ترکیبی از تکنیک ها و شگردهای بازرگانی است در واقع ایجادهمکاری ، رقابت و بازدهی بیشتر شرکت های مختلف را به دنبال دارد به طوری که طی 15 سال گذشته سبب توانایی شرکت ها درزمینه هاِیی مثل اصلاح روشهای تجارتی و پیشرفت در زمینه ارتباطی با شرکت های مرتبط و بالاخره گسترش دامنه بازرگانی ، تجاری حتی در مقیاس های بزرگ و جهانی شده است.
اینترنت در حال حاضر جای خود را در کنار تلوزیون و تلفن در زندگی روزمره مردم باز کرده است و می تواند بیش از سایر شیوه های ارتباطی تسهیلاتی را برای کاربران فراهم آورد. در این رابطه می توان به فروشگاه های اینترنتی اشاره نمود که در چند مدت اخیر شاهد راه اندازی بسیاری از این فروشگاه ها توسط افراد و شرکت های ایرانی در سطح اینترنت بوده ایم. فروشگاههای اینترنتی سایت هایی هستند که در آن محصولات مختلفی از یک شرکت خاص یا شرکت های مختلف به صورت آنلاین به مشتریان به همراه سرویس های مختلف ارائه می شود. کابران می توانند با مراجعه به سایت های فوق از محصولات مختلف و توضیحات مرتبط مطلع شوند و همچنین می توانند به صورت مستقیم محصولات مورد نیاز خود را از شرکت های اصلیبا قیمت کمتر و با سرعت بیشتر( به دلیل عرضه مستقیم) خریداری نمایند. مبادلات مالی در بیشتر فروشگاه های آنلاین از طریق کارتهای اعتباری انجام می پذیرند.
در ایران تجارت الکترونیک از واژه هایی بسیار جوان می باشد که البته به دلائل مشکلاتی که تاکنون بر سرراه قرار داشته مثل اوضاع سیاسی منطقه، نحریم و … سرعت چشمگیری نداشته است ولی در حال حاضر تجارت الکترونیک در ایران در حال شکل گیری و توسعه می باشد
ارزش مبادلات الکترونیکی در جهان طی سالهای اخیر به سرعت در حال افرایش بوده است. گرچه در مورد سرعت گسترش این شیوه از مبادله برآوردهای بسیار متفاوتی ارایه گردیده است، لکن در کلیه پیش بینی های به عمل آمده گفته شده است که تجارت الکترونیکی در سال های آینده با رشد فزاینده‌ای رو به رو خواهد بود. در گروه کشورهای توسعه یافته (اعضاء OECD) ایالات متحده آمریکا همچنان بیشترین سهم از مبادلات الکترونیکی را به خود اختصاص خواهد داد اما اروپا به سرعت در حال کم کردن فاصله خود با ایالات متحده است.
در سال 1999 حجم مبادلات الکترونیکی در ایالات متحده آمریکا معادل 700 میلیارد دلار و در سایر کشورهای جهان 330 میلیارد دلار بوده است. پیش بینی می شود که حجم تجارت الکترونیکی کالاها و خدمات شرکتهای آمریکایی در سال 2003 به 2800 میلیارد دلار بالغ گردد که این رقم معادل 25 درصد خریدهایی است که بین شرکتهای آمریکایی در آن سال صورت خواهد گرفت بر طبق تحیقات انجام شده پژوهشکده Forester درآمد تجارت الکترونیک در سال 2003 بیش از 12.2 بیلیون دلار بوده است
تجارت الکترونیکی به عنوان فروش مستقیم در شبکه
با یک تعریف دقیق تر,تجارت الکترونیکی یعنی انجام معاملات از طریق شبکه,یا خرید و فروش محصولات و خدمات از طریق فروشگاه های اینترنتی درWeb.محصولات مورد معامله ممکن است دارای ماهیت الکترونیکی باشند.مانند نرم افزار;یا فیزیکی باشند.مانند اتومبیل ;یا خدمات باشند,مانند برنامه ریزی مسافرت,مشاوره پزشکی;یا آموزش راه دور باشند.محصولات غیر فیزیکی;از قبیل محصولات الکترونیکی است که خود نیز شامل اطلاعات,اخبار,صوت و موسیقی,فیلم,بانکهای اطلاعاتی,نرم افزار و انواع فراورده های فکری است که این نوع تجارت روز به روز توسعه بیشتری پیدا کرده است.به نظر میرسد تجارت الکترونیکی شبیه خرید از کاتالوگ یا خرید در منزل و از طریق تلویزیونهای کابلی باشد
تجارت الکترونیکی به عنوان یک بازار
تاجر الکترونیکی تنها محدود به خرید و فروش محصولات از طریق شبکه نیست.بلکه مانند یکی از فروشگاه های محلی میتواند فروشگاه اینترتی در Webایجاد کرده و در سطح جهان به دنبال مشتری باشد.علاوه بر این,صاحب این فروشگاه میتواند تامین کنندگان مواد فروشگاه,حسابداری,خدمات بانکی,ادارات دولتی و رقیبهای خود را در شبکه اینترنت جستجو کند
فضای بازار الکترونیکی چیست؟
بازارهای الکترونیکی معمولآ به معاملات و حراجی های روی شبکه,مانند بازارهای سهام و حراجی ها از طیق اینترنت,اشاره دارد;اما فضای بازار الکترونیکی به پدیده اقتصادی اشاره دارد.که محصولات,واسطه ها و مشتریان به یک طریقی به صورت الکترونیکی با هم تماس و مبادله دارند.فضای بازار الکترونیکی نماد مجازی از بازارهای فیزیکی است.به طور کلی,فعالیت اقتصادی تحت این فضای الکترونیکی,اقتصاد الکترونیکی را ارائه میکنند.فضای بازار الکترونیکی شامل بخشهای زیر است.
. بازیگران بازار;یعنی کارخانجات,بازرگانان,عمده فروشها,واسطه ها,فروشگاهها و مشتریان.
. کالاها و خدمات.
. فرایندهای تامین,تولید,بازاریابی,رقابت,توزیع,مصرف وغیره
انواع تکنولوژی تجارت الکترونیکی
گرچه انواع زیادی تکنولوژی تجارت الکترونیکی وجود دارد ، اما در اینجا بهترین آنها را توضیح می دهیم :
· تجارت الکترونیکی تاجر با تاجر
· مدیریت ارتباطات مشتری
· شیوه های مدیریت منابع اطلاعات
· آموزش راه دور برای سازمانهای اقتصادی جدید
· پست الکترونیک
· شیوه های طراحی منابع سازمانها
· خودکار کردن اهرم فروش : شیوه های راه دور در شبکه ها موجب افزایش بهره وری متخصصین فروش راه دور می شود .
· تحول مراکز تماس : به هم پیوستن شبکه ها موجب افزایش قابلیتهای خدمات مشتری شده است.
· خدمات شبکه ای مدیریت شده
فروشگاه اینترنتی چیست ؟
فروشگاه طراحی شده بر روی اینترنت است که فروشندگان می توانند کالاها و محصولات خود را از این طریق عرضه نمایند و خریداران می توانند محصولات آنها را از جمله نرم افزار,کتاب ،قطعات و به طور کلی کالای مورد نظر خود را انتخاب و در صورت تمایل خریداری نمایند.
مزایای و ویژگیهای فروشگاه اینترنتی
1 -فروشگاه اینترنتی در هر لحظه از شبانه روز آماده سرویس دهی به مشتریان است.
2 -فروشگاه اینترنتی محدودیت مکانی ندارد و مشتریان می توانند از هر کجای می تواند خرید اینترنتی می کند.
3- خریدار می تواند ساعت ها در فروشگاه مشغول بررسی اجناس از قبیل فیلم ، ترانه ،موبایل ،کتاب و موارد دیگر باشد
4 – فروشگاه اینترنتی هیچ محدویتی برای تعداد مشتریان ندارد.
5 – فروشگاه اینترنتی حق انتخاب بیشتری در اختیار خریداران قرارمی دهد
6-ابزار تبلیغی مناسب در جهت فروش محصولات شما
7-کاهش هزینه های جانبی نظیر اجاره محل,هزینه ویترین و انبار,فروشنده,خواب سرمایه و غیره در یک فروشگاه سنتی و سودآوری بیشتر
8-تحویل کالای خریداری شده درب منزل,بیمه بودن کالا و عدم مشکل حمل و نقل
9-عدم برخورد با ترافیک و کاهش آلودگی هوا
تجارت الکترونیکی یک محیط فعال کاربرد تکنولوژی برای آسان کردن تغییر اطلاعات تجارت و خودکار کردن مبادلات بازرگانی است . تجارت الکترونیکی باعث تغییر انواع اطلاعات ، از جمله مبادلات بازرگانی از طریق شبکه است که به آن E-Commerce می گویند . از این رو ، بازاریابی از طریق شبکه اینترنت ، معروف به ” تاجر با مشتری” ، تنها یکی از پدیده های بستر تجارت الکترونیکی است . تجارت الکترونیکی موجب تغییرات عمیق و اساسی در ساختار و عملکرد تجارت و مبادلات بین تاجرها ، معروف به ” تاجر با تاجر” شده است . تاجر با تاجر در تجارت الکترونیکی شامل انواع تکنولوژی های کاربردی و شبکه ای برای خودکار کردن و بهینه سازی مبادلات بین بخش های مختلف تجارت است
راهکارهایی که جابز و سیبش را ماندگار کرد
ستیو جابز، مرد همیشه ماندگار دنیای فناوری، در حالی به خاطر بیماری اش به 35 سال فعالیت خود پایان داد که در طول این سال های طولانی همواره با روش ها و راه حل های غیرعادی خود درخشیده است.
دنیای فناوری هموراه از جابز به نیکی یاد خواهد کرد، چرا که این مدیر موفق با راهکارهای منحصربه فرد خود سیب دنیای فناوری را در صدر رقابت با همه رقبایش و حتی در مقاطعی از زمان بالاتر از شرکت های فعال در حوزه های دیگر نگه داشت.
در این گزارش شما را با تعدادی از این روش ها و راهکارها آشنا می کنیم.
1. همکاری با دشمن
حتی قابل تصورهم نیست که روزی کوکاکولا و پپسی را در حالی کنار هم ببینیم که باهم همکاری می کنند. اما این اتفاق و این همکاری برای اپل و مایکروسافت در سال 1997 محقق شد.
آن روزها اپل نیاز مبرمی به پول داشت و جابز برای اینکه این مشکل را حل کند به سراغ بیل گیتش و مایکروسافت رفت و با این کار مایکروسافت 150 میلیون دلار در اپل سرمایه گذاری کرد.
امروز در خبرها آمده است : استیو جابز از مدیرعاملی اپل کنار رفت ... این خبر برای همه ی کسانی که اپل و استیو جابز را می شناسند حس غریبی ایجاد می کند .
واقعیت اینست که استیو جابز هم مثل همه ی ما فرصت کوتاهی برای زندگی دارد . فرصتی که او برای استیو جابز شدن از آن استفاده کرد . فرصتی که به هر کدام از ما داده می شود تا آن چیزی باشیم که می خواهیم ...
استعفای او تاملی بزرگ بود برای فعالان عرصه کسب و کار در دنیای پرشتاب و پر رقابت امروز .
اسیتو جابز بی تردید یکی از بزرگترین مدیران عصر حاضر است که زندگی او آموزه های بسیار برای همه ی ما دارد ..
اگر زندگی نامه ی او را نخوانده اید می توانید مختصری از زندگی او را در اینجا مطالعه کنید ، فکر کنم برایتان جالب باشد :
استیو جابز
جمله یی زیبا در استعفای او شاید برای همه ی ما بسیار قابل تامل باشد و شاید لازم باشد هر کدام از ما در مقطعی از کار خود از آن استفاده کنیم :
آقای جابز در نامه استعفای خود نوشته است: "همواره گفته ام اگر روز فرا برسد که نتوانم به وظایف و انتظاراتی که از من به عنوان مدیرعامل اپل می رود عمل کنم، خودم اولین کسی خواهم بود که این موضوع را به شما اطلاع خواهم داد. متاسفانه این روز فرا رسیده است."
روش زندگی مدیران موفق یکی از بهترین منابع آموختن است ...
به امید آنکه همه ی ما آنچنان زندگی کنیم که برای هر دو دنیا توشه ی کافی برداشته باشیم .
مدیریت دانش در کسب و کارهای کوچک
مقدمه تعریف دقیق و یکسانی از صنایع کوچک و متوسط (SME ها) وجود ندارد و معیار تعریف ارائه شده برای آنها در کشورهای مختلف، متفاوت است. طبق تعریف مرکز آمار ایران، صنایع کوچک با تعداد کارکنان کمتر از 9 نفر تعریف می شوند؛ اگرچه صنایع با تعداد کارکنان زیر 50 نفر را نیز می توان SME دانست. تعداد SME ها در مقایسه با کل صنایع درصد بالایی را تشکیل می دهد و این یکی از دلایل اهمیت آنها در اقتصاد کشورها است. برای مثال 99.8 درصد از کسب و کارهای موجود در اتحادیه اروپا و 99 درصد از کسب و کارهای فعال در امریکا و ژاپن را SME ها شامل می شوند.
نقش SME ها در اقتصاد نقش SME ها در اقتصاد در موارد زیر آشکار می شود:
1. بستری برای بروز و ظهور توانایی ها و قابلیت هایی برای راه اندازی کسب و کار و کارآفرین شدن
2. اشتغال زایی و ایجاد فرصت های شخصی
3. ایجاد نوآوری در محصولات و خدمات
4. نفوذ SME ها در بازارهای ویژه و فعالیت در نقاطی مشخص
5. SME ها پایه اقتصاد تولیدی هستند و در نقش شرکت های پیمانکار، افزایش کارایی صنایع بزرگ را موجب می شوند.
6. ایجاد رقابت سالم و جلوگیری از انحصار
ضرورت پیاده سازی و اجرای مدیریت دانش در SME ها: این موضوع از دو منظر محیط داخلی و خارجی قابل بررسی است:
از منظر محیط داخلی این است که چگونه دانش به عنوان یک منبع کلیدی و سرمایه استراتژیک می تواند در بهبود عملکرد و خلق ارزش در سازمان ها کمک کند. بعضی از مزایای مدیریت دانش عبارتند از:
بهبود در قدرت، کارایی، تصمیم گیری، یادگیری، نوآوری، پاسخگویی به مشتری و اشتراک دانش. این موضوعات درباره ی SME ها حساس¬تر می باشند زیرا این شرکت ها در شرایطی سخت و تحت فشار برای فراهم کردن راهی برای نفوذ که امری حیاتی است سرمایه دانشی خود را به خوبی مدیریت می کنند.
از منظر محیط خارجی که باید به چندین موضوع توجه کرد:
اول: وجود فشار رقابت در کسب و کارها که مطمئنا این فشار بیشتر توسط SME ها احساس می شود و SME ها با جهانی شدن، به صورت تصاعدی به رقابت در بازاری با رقابت بسیار بالا ملزم می شوند و شماری از آنها در حالی که به تمرکز بر بازارهای محلی ادامه می دهند، به نحوی فزاینده جهانی می شوند. از این منظر، یک سلاح ضروری برای بقای SME ها مدیریت دانش است.
دوم: تعداد زیادی از صنایع بزرگ در مسیر دانش محور شدن گام نهاده اند و همانند آنچه که درباره ی استاندارد های کیفیت اتفاق افتاده؛ ممکن است صنایع بزرگ خواهان پیاده سازی زیر ساخت دانشی در سیستم مدیریت SMEها، (به عنوان تامین کنندگان این صنایع) باشند.
سوم: در چشم انداز کسب و کارهای امروزی می توان شکل گیری ائتلاف ها و اتحادیه را دید، همچنین SMEها در مسیر ایجاد شبکه های رسمی و غیر رسمی با سایر شرکت ها و صنایع گام نهاده اند. SMEها به منظور توانمندسازی این شبکه ها برای موفقیت، نیازمند برخورداری از سیستم مدیریت دانش سازگار با شریکانشان می باشند.
دیدگاه دیگر از نظر محیط خارجی، تمایل SME ها به ایجاد شبکه و یا خوشه های صنعتی است که ایجاد شبکه های همکاری بین صنایع کوچک با هدف رسیدن به محصولات یا خدمات قابل رقابت را دنبال می کند.
نقاط قوت و ضعف SME ها در اجرای مدیریت دانش در این بخش نقاط قوت و ضعف SME ها با توجه به مشخصات ویژه این شرکت ها، در هر یک از فرایندهای اصلی مدیریت دانش مورد بررسی قرار می گیرید:
1. خلق و اکتساب دانش : Barchan معتقد است فرد با ترک سازمان، علاوه بر دانش خود، سرمایه های صرف شده برای پرورش و پیشرفت خود را نیز با خود می برد. همچنین Brooking اعتقاد دارد تنها 20% از دانش افراد، به منظور استفاده در سازمان به کار می روند. یکی از راه های خلق دانش یادگیری است. یادگیری سازمانی نیازمند رخ دادن در کلیه سطوح سازمان و مستلزم داشتن فرهنگ خلق دانش است که عموما در SME ها جنبه ای غیر رسمی دارد و یادگیری معمولا تصادفی است. برای مقابله با این وضعیت SMEها می توانند به کسب دانش از طریق منابع بیرونی سازمان اقدام کنند.
2. سازماندهی و ذخیر سازی دانش: هدف از سازماندهی و ذخیره دانش، قابلیت بازیابی و دسترسی افراد جهت استفاده از آنها است و شامل فرایندهایی مثل: مستندسازی، تدوین، برونی سازی، ترجمه، طبقه بندی و به روز رسانی دانش است.
SME ها برای این ذخیره سازی، نیازمند داشتن انبار دانش هستند. این انبار دانش برای آنها ظرفیت محدودی دارد؛ ضمن اینکه دانش این شرکت ها نیز از نظر ماهیت و مقدار محدود است. در این شرکت ها به دلیل وجود کارکنان کمتر و شناخت کافی آنها از یکدیگر، دانش ضمنی راحت تر سازماندهی می شود. در مقابل، سازماندهی دانش آشکار، به دلیل محدودیت منابع مالی، رسمیت سیستم ها و ... با مسائل مختلفی رو به رو است. با این حال برای ذخیره سازی دانش آشکار در SME ها می توان از IT استفاده کرد که به جلوگیری از تکرار اشتباهات و کاهش هزینه ها می انجامد.
3. انتقال و انتشار دانش فرایند پخش دانش به متقاضیان آن است. در SME ها به دلیل وجود محیط محدود و کوچک و سطح بوروکراسی پایین، ارتباطات بین افراد دو سویه است و انتشار دانش به سرعت اتفاق می افتد در حالت کلی SMEها کمک کننده به انتقال و انتشار دانش هستند ولی نقاط ضعف آنها در این زمینه عبارتند از:
• افراد به انتقال دانشی که بیانگر اهمیت آنهاست تمایلی ندارند و احتمالا به همین دلیل مدیران ترجیح می دهند بر یادگیری کارکنانشان نظارت داشته باشند تا مزیت رقابتی سازمان از دستشان خارج نشود.
• کمبود مهارت های ارتباطی و نیز تغییرات سریع در تکنولوژی ICT
4. به کارگیری دانش: این فرایند شامل عجین کردن دانش در محصولات ،خدمات و تجربیات سازمان است. کاربرد موثر دانش، مربوط به موضوعاتی مثل فهم دقیق و روشن از نقشه های سازمانی، فرصت به کارگیری دانش، احساس نیاز به به کارگیری دانش و نیز آگاهی از منابع به دست آمده از این طریق است. در SME ها، معمولا کارکنان از اهمیت نقش سازمانی خود آگاهی دارند و همدلی در آنها برای موفقیت در صحنه ی رقابتی وجود دارد. این زمینه ای برای به کارگیری دانش خود در محصولات یا خدمت می باشد. علاوه بر این تجربه و بصیرت مالک یا مدیر، نقش مهمی در فرآیند به کارگیری دانش دارد چون عموما مدیران به یادگیری از طریق عمل به تجربیاتشان معتقدند و برای دانش موجود در متون با ماهیت تئوری و غیر تجربی کمتر اهمیت قائل اند.
چارچوب پیاده سازی مدیریت دانش :
به طور کلی مدل اجرایی در رابطه با پیاده سازی مدیریت دانش در SME ها وجود ندارد. و این به دلیل تنوع کاری و ساختاری شرایط خاص و ... آنهاست. ولی می توان یک چارچوب کلی برای پیاده سازی و اجرای مدیریت دانش در SME ها پیشنهاد نمود. این چارچوب شامل :
1. نقشه ریزی دانش: ترسیم نقشه دانش ابزاری برای تجزیه و تحلیل حوزه های دانش و شناخت خصوصیات و معانی دانش تعریف شده است که در کل باعث شفافیت بخشیدن به دانش سازمانی می شود. در ساختار یک نقشه می توان: منابع، جریان ها، محدودیت ها و نقطه پایان دانش در سازمان را مشاهده و ارتبط بین آنها را درک کرد.
2. آنالیز فاصله: با استفاده از تجربه و تحلیل و ارزیابی GAPهای موجود در سطح دانش سازمان و مقایسه آن با استانداردهای ارائه شده در این زمینه می توان جایگاه واقعی دانش در سازمان را معین کرد.
3. تشخیص نیازهای دانش سازمانی: در این مرحله با توجه به اهداف سازمان در هر یک از حوزه های فعالیتی و نیز نیاز آینده سازمان به سطوح متفاوت دانش، نیاز حوزه های متفاوت به خلق، اکتساب و ... دانش تعیین می شود.
4. تدوین استراتژی مدیریت دانش: رویکردهای متفاوتی برای تدوین استراتژی مدیریت دانش در سازمان وجود دارد که هریک از طریق یک مدل کلی فرایندهای مدیریت دانش تقویت و حمایت می شوند.
این رویکردها را می توان به دو دسته زیر تقسیم کرد :
الف- رویکرد بالا به پایین: برای شناسایی تمرکز فعالیت های مدیریت دانش، جهت گیری استراتژیک کلی سازمان مورد استفاده قرار می گیرد. این جهت گیری در یک سری از فعالیت ها منعکس است که برای تحقق اهداف برنامه ریزی شده اند.
ب- رویکرد پایین به بالا: تمرکز مطالعه و بررسی بر فعالیت های کارکنانی است که در فرآیندهای کلی کسب وکار درگیر هستند، یافته های این بررسی موضوعات و نیازهای پرسنل کلیدی را برجسته می نماید و سپس این نیازمندی ها در فعالیت های مدیریت دانش منعکس می گردند. هریک از این رویکردها در عمل دارای نقاط قوت ویژه ای است که یک برنامه اجرایی موفق مدیریت دانش باید شامل هر دو باشد.
الزامات تدوین استراتژی مدیریت دانش:
1- استفاده و به کارگیری ورودی های استراتژیک سازمان (نظرات مدیران ارشد سازمان، نیازهای استراتژیک کارکنان، چشم انداز استراتژیک سازمان)
2- پیشنهاد سناریوهای مختلف برای استراتژی مدیریت دانش
3- انتخاب سناریو مناسب و اجرای استراتژی منطبق با منابع و موجودی های سازمان
نتیجه گیری :
با توجه به ظهور مفاهیم مدیریت دانش و نقش بسیار مهم آن در ایجاد مزیت رقابتی و بقا در محیط پر از رقابت، صنایع کوچک و متوسط (SMEs) نیز مانند صنایع بزرگ نیازمند توجه به این امر هستند و بی تفاوتی به این مسئله مسائل و مشکلات زیادی را برای آنها ایجاد می کند. همچنین لزوم کسب دانش افراد و نیز مدیریت آن و نیز کنترل مجاری و ورودی ها و خروجی های SME ها و توجه به زیرساخت دانشی از الزامات پیاده سازی مدیریت دانش در سازمان است. در این مقاله تلاش نمودیم تا ضرورت توجه به مدیریت دانش در SME ها مطرح و کارکردهای مدیریت دانش با توجه به ساختار خاص SME ها ارائه شود. در نهایت به این نتیجه رسیدیم که با توجه به تنوع کاری این صنایع ارائه یک راه حل کلی امکان پذیر نیست ولی می توان با ارئه چارچوب کلی، مسیری را فرارویSME ها قرارداد تا به اقتضای نوع کسب و کار خود به اجرای مدیریت دانش بپردازند .در این چارچوب با استفاده از الگوی تحلیل وضع موجود و شناسایی وضع بهینه، آنالیز فاصله انجام می پذیرد و با توجه به نیازهای دانشی و چشم انداز استراتژیک سازمان، استراتژی و برنامه های میان مدت و کوتاه مدت در رابطه با اجرای مدیریت دانش تعیین و در نهایت به مرحله عمل در می آید .
پول شویی چیست؟
مقدمه: یکی از اصطلاحات جامعه شناسی 2 ، پول شویی می باشد. در این مقاله در بارة مفهوم مذکور ، روش های پول شویی و آثار آن بر اقتصاد مطالبی ارایه می گردد.
پول شویی یک فعالیت غیرقانونی است که در طی انجام آن، عواید و درآمدهای ناشی از اعمال خلاف قانون، مشروعیت می یابد. به عبارت دیگر پولهای کثیف ناشی از اعمال خلاف به پولهای تمیز تبدیل گردیده و در بدنه اقتصاد جایگزین می شود.خلافکاران از طیف وسیع اعمال غیر اخلاقی و غیر قانونی مانند قاچاق مواد مخدر، تقلبات، گروگان‌گیری، قمار و همچنین اهدای پول به سازمانهای تروریستی و حتی تقلبات مالی در اینترنت سودهای کلانی را بدست می‌آورند.
انواع پول هائی که به صورت نا مشروع و غیر قانونی می تواند در جامعه مطرح باشد به سه دسته پول های خاکستری، پول های سیاه و پول های کثیف تقسیم می شوند : 1- پول های خاکستری؛ درآمد های حاصل از فروش کالا یا انجام دادن کار های تولیدی است و معمولا جهت فرار از پرداخت مالیات از نظارت دولت پنهان می ماند 2- پول های سیا ه؛ درآمدهای حاصل از قاچاق کالا است. درآمد های حاصل از قاچاق کالا و شرکت در معاملات پر سود دولتی که خارج از عرف طبیعی در جامعه صورت می گیرد باعث پیدایش این پول ها میشود. 3- پول های کثیف- درآمد های حاصل از نقل و انتقال و قاچاق مواد مخدر و فمار و دیگر اعمال تبهکارانه است.
در سال 1989 روسای 7 کشور صنعتی بزرگ دنیا، تطهیر پول های آلوده را یکی از مسائل حاد دنیای امروز شناخته و سازمانی را برای برخورد با این مسئله تشکیل دادند و عضویت در آن را برای ممالک دیگر باز نگهداشته اند. اتحادیه بین المللی مبارزه با پول شوئی در سال 1989 با پیشنهاد سازمان ملل توسط گروه 7 در پاریس تشکیل شد. هدف این اتحادیه، گسترش همکاری های بین المللی در جهت مبارزه با مظاهر مختلف فعالیت های غیر قانونی می باشد که بخش های اقتصادی کشور های جهان را تحت تاثیر قرار داده است
شیوه های تطهیر پول پیچیده و متنوع است. شیوه های پول شویی، به عواملی چون نوع خلاف انجام شده، نوع سیستم اقتصادی و قوانین ومقررات کشوری که در آنجا خلاف صورت گرفته و نوع مقررات کشوری که درآنجا پول تطهیر می شود، بستگی دارد. از معمولی ترین و مهمترین روشهای پولشویی این است که پول شویان برای کاهش جلب توجه مجریان قانون به عملیات پول شویی، مقادیر زیادی پول نقد را به مقادیر کوچکی تبدیل نموده و یا به طور مستقیم در بانک سرمایه‌گذاری کرده و یا با آن ابزارهای مالی چون چک، سفته و غیره خریده و در مکانهای دیگر سپرده‌گذاری میکنند.
از شیوه‌های دیگر تطهیر پول می توان به سرمایه گذاری موقت در بنگاههای تولیدی - تجاری قانونی، سرمایه گذاری در بازار سهام و اوراق قرضه، ایجاد سازمانهای خیریه قلابی، سرمایه گذاری در بازار طلا و الماس، شرکت در مزایده‌های اجناس هنری و کالاهای قدیمی و انتقال پول به کشورهای دارای مقررات بانکی آزاد مثل کشور سوئیس اشاره نمود. پول کثیف زمانی که در فعالیتهای قانونی وارد شده و سرمایه گذاری شود، در طول گردش و دست به دست شدن با پولهای تمیز مخلوط می شود، طوری که دیگر شناسایی آن ناممکن می گردد.
به طور کلی جریان تطهیر پول سه مرحله زیر را می گذراند: 1- ورود سرمایه - در این مرحله ورود اولیه سرمایه ها به نظام مالی انجام می شود. هدف آن آسوده خاطر نمودن مالک مقادیر زیادی پول و استقرار آن در نظام مالی برای مرحله بعد است. مرحله ورود سرمایه، آسیب پذیر ترین مرحله تطهیر پول است زیرا بیشترین احتمال برلی کشف منشا غیر قانونی این پول ها وجود دارد. 2- تبدیل - این مرحله شامل مجموعه ای از معاملات با هدف مخفی کردن منشا اصلی پول است. در این مرحله ، پول از یک کشور به کشور دیگر فرستاده می شود و در بخش های مختلف اقتصادی سرمایه گذاری می گردد. جا بجایی این پول ها اغلب به خاطر جلوگیری از ضبط سریع آن ها است. 3- جذب - در این مرحله سرمایه ها ی انتقال یافته به طور کامل در اقتصاد رسمی و قانونی جذب می شوند تا از آن ها برای هر هدفی بتوان استفاده نمود.
پولشویی به عنوان یک جرم مالی تأثیر منفی چشمگیری بر رشد و توسعه اقتصادی کشورها به جای می‌گذارد . از جمله اثرات منفی پول شویی می توان موارد زیر را نام برد:
· تخریب بازارهای مالی
· فرار سرمایه به صورت غیر قانونی از کشور
· کاهش تقاضای پول و کاهش معینی در نرخ سالانه تولید ناخالص ملی می شود
· ورشکستگی بخش خصوصی
· کاهش بهره‌وری در بخش واقعی اقتصاد
پولشویی چیست !؟
پولشویی عبارتست از هرگونه عمل یا شروع به عملی به منظور پنهان ساختن یا تغییر ماهیت غیرقانونی درآمدهای حاصل شده به نحوی که به نظر می رسد منشا تحصیل آنها قانونی بوده اند.
پولشویی تنها نقل و انتقال و مبادله یا خرید و فروش نیست بلکه وسیع تر از این مفاهیم است . مقصود اصلی این است که درآمد نامشروع را مشروع جلوه دهند و در سیستم اقتصادی جامعه وارد نمایند و باید هر چیزی که به پولشویی کمک می کند اعم از فعل یا ترک فعل ممنوع شود.
پولشویی عمل بعد از کسب درآمد از منابع نامشروع است وجرم مضاعفی است بعد از فعالیت نامشروع و در ابتدا جرمی برای تحصیل درآمد از منابع نامشروع حاصل از قاچاق موادمخدر و... می باشد. چون پولشویی هم به تکمیل عمل نامشروع (جرم تقدم ) کمک می کند و هم در حقیقت بخشی از همان عمل نامشروع است و علاوه بر آن زیانهای متعددی برای جامعه و اقتصاد ملی دارد.
منظور از پولشویی این است که اجازه داده نشود مبالغ هنگفت نامشروع را بوسیله ظرفیتها و امکانات و سیستم های مدرن موجود وارد بازار و روند فعل و انفعالات اقتصادی کنند و با این عمل هم کار نامشروع خود را توسعه دهند و هم از امتیاز این امکانات سواستفاده نمایند. و سرانجام از پرداخت عوارض ومالیات و... نیز فرار کنند. پولشویی ناشی از قاچاق موادمخدر کالا تروریسم وجرایم سازمان یافته بین المللی است .
انواع پولشویی
چهارگونه پولشویی قابل شناسایی است :
1 ـ پولشویی درونی : شامل پولهای کثیف که از فعالیت مجرمانه و در داخل خاک یک کشور می شود که در همان کشور شسته می شود .
2 ـ پولشویی مهار شونده : شامل پولهای کثیف بدست آمده از فعالیت مجرمانه که در داخل خاک یک کشور کسب و در خارج از آن کشور تطهیر می شود.
3 ـ پولشویی بیرونی : شامل پولهای کثیف بدست آمده از فعالیت مجرمانه انجام شده در سایر کشورها که درخارج نیز شسته می شود .
4 ـ پولشویی وارد شونده : که شامل پولهایی که از فعالیت مجرمانه در سایر نقاط بدست آمده و در داخل خاک یک کشور مورد نظر شسته می شود.
آثار پولشویی
1 ـ آلوده شدن و بی ثباتی بازارهای مالی .
2 ـ بی اعتمادی مردم نسبت به نظام مالی .
3 ـ تغییرات جبری و ناخواسته در تقاضای پول .
4 ـ تغییر شدید در نرخ بهره و سود .
5 ـ خروج پیش بینی نشده سرمایه از کشور .
6 ـ تضعیف بخش خصوصی .
مهمترین حوزه های ایمن سازی اقتصادی ملی در برابر آسیب های ناشی از ورود پولهای غیر قانونی به بخش رسمی و قانونی به شرح ذیل می باشد.
1 ـ نظارت بر فعالیت شبکه بانکی و سایر موسسات مالی و اعتباری و غیربانکی .
2 ـ کارآمد سازی نظام مالیاتی کشور .
3 ـ حساس کردن اقتصاد ملی نسبت به انجام هرگونه فعالیت که به مشروعیت ارزهای حاصل فعالیت های غیرقانونی می انجامد.
برای اولین بار کنوانسیون وین مقررات درآمدهای ناشی از جرم یا مبارزه با پولشویی را در سطح بین المللی تعیین کرد و سازمان ملل متحد اولین سازمان بین المللی بود که در خصوص مبارزه با پولشویی معاضدت فنی ارائه کرد. ضمنا مهمترین اسناد حقوقی در زمینه پولشویی عهدنامه وین در سال 1227 ش و کنفرانس پالارمو در سال 1379 می باشد و ضمنا عهدنامه های سازمان ملل جامعه اروپا سازمانهای همکاری اقتصادی و توسعه سازمان کشورهای آمریکا و اقدامهای بانک جهانی و صندوق بین المللی پول است .
پولشویی اعتبار و در نتیجه ثبات در بازارهای مالی را از بین می برد به گونه ای که نظام بانکی در نتیجه جرایم سازمان یافته اعتبار خود را از دست خواهد داد و تمام سیستم های مالی جهانی و نظام مالی منطقه ای مورد نظر را دچار آسیب جدی می نماید. البته کشورهای کوچک در برابر پولشویی ضربه پذیر هستند. ضمنا تسلط اقتصادی بدست آمده از طریق نامشروع بر اقتصادهای کوچک را برای سازمانهای مجرم امکان پذیر می سازد. پولشویی بیشتر باجرائم سازمان یافته ارتباط دارد و یک پیامد جدی جرائم سازمان یافته . هر نوع فعالیت مجرمانه درآمدزا است بطوریکه اصطلاح تجارت جرم را نیز مصطلح ساخته است
